ترین مشکلات روانشناختی همسران شاهد ازدواج مجدد نکرده، اختلالات بدنی شکل، اضطراب و تفکر پارانوییدی و در بین همسران شهدا که ازدواج مجدد کردهاند اختلالات وسواس، افسردگی و ترسهای مرضی است(احمدی، ۱۳۸۳).
به طور کلی افرادی که ازدواج کردهاند با خطر بسیار کمتری در زمینه ابتلاء به بیماریهای روانی روبرو هستند؛ در حالی که مطلقهها و زنان بیوه در معرض خطر جدی ابتلاء به بیماریهای روانی قرار دارند(کوکرین[۸]، به نقل از طهماسبی،۱۳۷۶).
مروری بر پژوهشهای انجام شده در ایران و جهان پیرامون وضعیت اجتماعی-اقتصادی، روحی و روانی زنان سرپرست خانواده نشان داده است که در خانوادههای زن سرپرست، مادر استرس بیشتر و رضایت کمتری را احساس می کند که می تواند به دلیل تحمل بار اضافی نقشها و روابط اجتماعی منفی باشد به گونهای که بیشتر دچار انزوا و سرخوردگی اجتماعی میشوند و همین شرایط باعث سرریز شدن احساسات و عواطف منفی در آنان شده که در نهایت سطح کیفیت زندگی آنان را کاهش داده است(بلداجی، ۱۳۸۷).
در حال حاضر یکی از نگرانیهای عمده سیاستمداران و متخصصین بهداشت عمومی مفهوم کیفیت زندگی است. خالدیان از قول شارن و شوماکر(۱۹۸۸) مینویسد: کیفیت زندگی به عنوان مفهومی چند بعدی که در برگیرنده سلامت کلی فرد شامل وضعیت روحی-روانی، اجتماعی و جسمانی وی است(خالدیان،۱۳۸۰؛ نقل ازرنجبر،۱۳۸۶).
میلر[۹](۲۰۰۰)معتقد است که کیفیت زندگی به معنای احساس رضایت از موفقیتها و ارتباطات، تعلق خاطر، داشتن انرژی و لذت بردن از خوشیهای زندگی، احساس ارزنده بودن و استقلال و انطباق موثر داشتن، امید، احساس رفاه و ایفای نقشهایی است که برای فرد مهماند .لهمن و پوسترادو[۱۰](۱۹۹) معتقدند که در بررسی کیفیت زندگی باید دو جنبه عینی و ذهنی را مدنظر قرار داد. ابعاد ذهنی شامل سلامت، امنیت، وضعیت مالی، ارتباطات اجتماعی، ارتباطات خانوادگی، فعالیتهای روزمره و تفریح و همچنین رضایت کلی از زندگی میباشد. ابعاد عینی شامل تماسهای اجتماعی، ارتباطات خانوادگی، فعالیتهای روزمره و کفایت مالی است(مک داناد[۱۱]، به نقل از مقدم طالمی؛ ۱۳۸۳)
زیلر[۱۲] در سال(۱۹۷۴)در بررسی خود احساس سعادت را مستقیما با نیاز به احترام به خود در ارتباط میداند و معتقد است که احساس سعادت تا حد زیادی با ارزیابی فرد نسبت به برآورده شدن این نیاز تعیین میشود. عامل دیگر تعیین کننده احساس سعادت، به زندگی خانوادگی فرد بر میگردد. یعنی جنبهای از شادمانی و کیفیت زندگی افراد به ارزیابی که آنها از ارتباط با همسر دارند، برمیگردد. همچنین در مطالعه گلن و ویورد (۱۹۷۹)مشخص شد که ازدواج موفقیتآمیز میزان احساس سعادت و خوشحالی فرد را تاحدودی افزایش میدهد(ربانی خوراسگانی، ۱۳۸۵). به نظر میرسد که ارتباطات درون خانواده با کیفیت زندگی افراد در ارتباط باشد. از سوی دیگر به دلیل آنکه درهردو شکل ازخانوادههابه دلیل داشتن سبک زندگی متفاوت و چالش برانگیز،و بالتبع مشکلاتی که به همراه دارد، به نظر می رسدتفاوت در کیفیت زندگی این افراد امری طبیعی باشد. در نتیجه در این پژوهش در پی آن هستیم که دریابیم آیا کیفیت زندگی در بین زنان خانواده های شاهد که ازدواج مجدد داشته اند با آن دسته از زنان این خانواده ها که ازدواج مجدد نداشتهاند متفاوت میباشد؟ به عبارت دیگرآیا ازدواج مجدد در کیفیت زندگی زنان بیوه شاهد تاثیرگذار میباشد یاخیر؟
ضرورت تحقیق
به طور طبیعی از دست دادن فرد یا افرادی در خانواده و در نتیجه ایجاد خلاء در آن، که یکی از ارکان کوچک و بسیار مهم جامعه محسوب میشود، اختلالاتی در وضعیت روانی افراد ایجاد خواهدکرد(اهالیآباده، ۱۳۸۱). مهمترین قشری که از این بابت دچار آسیب میگردند، زنان میباشند. این زنان به دلایل مختلف و گاهی علی رغم میل خود به ناچار سرپرستی خانواده را بر عهده میگیرند. یکی از این موارد شهادت همسر میباشد.
زنان سرپرست خانواده به علت تعدد و تعارضات نقش، آرامش روانی خود را از دست می دهند(گوهری، ۱۳۷۷). تجارب این گروه از زنان نشان میدهد که آنها خود را متفاوت ازدیگران میبینند و احساس حقارت و درماندگی، تنهایی و دلتنگی دارند(منک و واگنر[۱۳]، ۱۹۹۷).
علیا(۱۳۸۰) نشان داد زنان سرپرست خانواده نسبت به زنان غیرسرپرست خانواده میزان استرس زیادی در مسائل اقتصادی، اجتماعی، حقوقی، جسمی، روحی و خانوادگی متحمل میشوند که مهمترین عوامل، مسائل جسمی-روحی آنان است. که در نتیجه زنان سرپرست خانواده از کیفیت زندگی پایینی برخوردارند. از طرف دیگر ممکن است که عدهای دیگردر برابر ناملایمات زندگی توان مقاومت نداشته و به ازدواج مجدد روی آورند. در هر دو صورت خانواده ها ی بازسازی شده(خانوادههای تک والدی و ازدواج مجددکرده) دارای مشکلات و پیامدهایی است، که بر اعضای خانواده از جمله مادران تأثیر میگذارد.
پژوهشها نشان میدهد که یک ازدواج رضایت بخش برای سلامت جسمی هر دو همسر بسیار مفید است(بورمن و مارگولین[۱۴]، ۱۹۹۲). در مقایسه با افرادی که طلاق گرفته یا هرگز ازدواج نکرده اند، افراد متاهل و بالاخص افرادی که دارای ازدواج رضایت بخش دو جانبهای هستند، عمر طولانیتری داشته و نسبت بیماریها و امراض در آنها کمتر است(هو و گلدمن[۱۵]، ۱۹۹۰).
همچنین ازدواجهای ناموفق اثرات زیانبار جسمی و مستقیمی دارند که سلامتی را به خطر میاندازد، برای مثال اختلافات خانوادگی رابطه نزدیکی با ضعف سیستم ایمنی بدن دارد، که خطر ابتلاء به بیماری را افزایش میدهد(هالفورد[۱۶]، ۲۰۰۰(
با توجه به اهمیت ازدواج، و تأثیر آن بر سلامت روانی-جسمانی که یکی از ابعاد مهم کیفیت زندگی میباشد، به نظر میرسد که کیفیت ازدواج و رابطه با همسر با کیفیت زندگی در ارتباط متقابل میباشد. زیرا کیفیت زندگی دارای ابعاد مختلفی از جمله ابعاد جسمانی، روانی، اجتماعی، ارتباط با دیگران که شامل همسر، فرزندان، همسایگان و. میباشد. یک ازدواج موفق با تأثیر گذاشتن بر بعد ارتباط با دیگران می تواند کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار دهد.
در این تحقیق برآن هستیم که دریابیم ازدواج مجدد می تواند بر کیفیت زندگی همسران تاثیر بگذارد؟ نتایج چنین تحقیقی می تواند به عنوان رهنمودهایی در جهت تصحیح نگرشهای منفی در مورد ازدواج مجدد باشد.
اهداف پژوهش
اهداف کلی
مقایسه کیفیت زندگی زنان ازدواج مجدد کرده و ازدواج نکرده شاهد
اهداف جزئی
مقایسه عملکرد جسمانی زنان ازدواج مجددکرده و ازدواج نکرده شاهد
مقایسه کارکردنقشجسمی زنان ازدواج مجددکرده و ازدواج نکرده شاهد
مقایسه دردبدنی زنان ازدواج مجدد کرده و ازدواج نکرده شاهد
مقایسه سلامت عمومی زنان ازدواج مجددکرده و ازدواج نکرده شاهد
مقایسه سرزندگی زنان ازدواج مجدد کرده و ازدواج نکرده شاهد
مقایسه عملکرد اجتماعی زنان ازدواج مجددکرده و ازدواج نکرده شاهد
مقایسه کارکرد نقشهیجانی زنان ازدواج مجددکرده و ازدواج نکرده شاهد
مقایسه سلامت روانی زنان ازدواج مجددکرده و ازدواج نکرده شاهد
فرضیات پژوهش
فرضیه اصلی
کیفیت زندگی زنان ازدواج مجددکرده و ازدواج نکرده شاهد متفاوت است.
فرضیه های فرعی
عملکرد جسمانی زنان ازدواج مجددکرده و ازدواج نکرده شاهد متفاوت است.
کارکرد نقشجسمی زنان ازدواج مجددکرده و ازدواج نکرده شاهد متفاوت است.
درد بدنی زنان ازدواج مجددکرده و ازدواج نکرده شاهد متفاوت است.
ادامه مطلب در لینک زیر
آخرین نظرات