ایران یکی از کشورهایی است که اگر چه دیر به شبکه جهانی اینترنت متصل شد اما روند گسترش استفاده از این تکنولوژی در میان جامعه با رشد قابل قبولی توام بود . حالا ببینید از کجا به کجا رسیده ایم.  بدون شک آغاز ارتباط با شبکه اینترنت در ایران همواره نام مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات را به یاد می آورد. مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات که در سال ۱۳۶۹ بعنوان نماینده ایران در شبکه آموزش و پژوهش اروپا پذیرفته شده بود، در سال ۱۳۷۰ ارتباط ایران را بصورت e-mail و از طریق گره اتریش با شبکه اینترنت برقرار نمود.

پس از ارتباط مطمئن و دائمی تر با اینترنت در سال ۱۳۷۱، مرکز تحقیقات فیزیک نظری سرویس دهی به دانشگاهها را آغاز نمود.

از سال ۱۳۷۲ ارائه اینترنت در ایران توسط مراکز خصوصی آغاز شد، در حالیکه قبل از آن شرکت مخابرات از طریق شرکت دیتا اقدام به ارائه سرویس اینترنت کرده بود.

۱۳۶۸ : مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات( (IPMبه منظور ایجاد و اداره پروژه‌های تحقیقاتی و اشاعه تماس علمی بین دانشگاه‌های ایران و موسسات بین المللی آغاز بکار کرد.

۱۳۷۱ : تعداد کمی از دانشگاه‌های ایران، از جمله دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه گیلان، توسط مرکز تحقیقات فیزیک نظری و از طریق پروتکل UUCP به اینترنت وصل می‌شوند تا با دنیای خارج ایمیل رد و بدل کنند.

۱۳۷۲ : مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات،‌ بعنوان تنها نهاد ثبت اسامی قلمرو [.ir] در ایران به رسمیت شناخته می‌شود. این قلمرو مشخّصه تعیین شده برای هویّت ایران در فضای اینترنت است.

۱۳۷۳ : مؤسسه ندا رایانه تأسیس می‌شود. پس از راه‌اندازی اوّلین بولتن بورد (BBS)، در عرض یک سال نیز اوّلین وب سایت ایرانی داخل ایران را راه‌اندازی می‌کند. همچنین، این مؤسسه روزنامه «همشهری» را به زبان فارسی در اینترنت منتشر می‌کند، که این اوّلین روزنامه رسمی ایرانی در وب محسوب میشود. در همین سال بدنبال اتصال به اینترنت از طریق ماهواره کانادائی «کد ویژن»(Cadvision)، مؤسسه ندا رایانه فعالیت بازرگانی خود را بعنوان اوّلین شرکت خدمات سرویس اینترنتی( (ISPآغاز می‌کند.

۱۳۷۴ : مجلس ایران تأسیس شرکت «امور ارتباطات دِیتا» تحت نظر شرکت مخابرات ایران را تصویب می‌کند و مسؤلیت توسعه خدمات دیتا در سطح کشور را بطور انحصاری در اختیار آن شرکت قرار می‌دهد.

۱۳۷۶ : خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران ( (IRNAوب سایت خود را از طریق شرکت مخابرات انگلستان انتشار می‌دهد. بعداً آن را به آمریکا منتقل می‌کند تا بوسیله وب سرور شرکت GPG منتشر شود.

۱۳۷۷ :پروژه یونیکد در ایران با قرارداد شورای عالی انفورماتیک و همکاری بنیاد دانش و هنر واقع در انگلستان و با نظارت و مدیریت فنّی دانشگاه صنعتی شریف تحت عنوان «فارسی وب» آغاز می‌شود. هدف پروژه این است که با گنجاندن کامل و جامع الفبای فارسی در استاندارد یونیکد، نشر فارسی در کامپیوتر، مخصوصاً اینترنت و وب، استاندارد شود و اصولاً مشکل قلم (فونت(های غیر استاندارد موجود در نرم افزارهای ایرانی حل شود.

۱۳۷۹:  شرکت  IranGate.netدر شهر اصفهان تأسیس می‌شود تا بعنوان یک  ISPخدمات اینترنتی را بطور اختصاصی به شهرهای پر جمعیت غیر از تهران ارائه دهد. در پایان همین سال ایران بطور رسمی عضو کنسرسیوم یونیکد می‌شود.

۱۳۸۰ : برای اوّلین بار پدیده وبلاگ نویسی در ایران آغاز می‌شود. درست یک سال بعد، بنا بر آمار غیر رسمی تعداد وبلاگ نویسان از مرز ۱۵۰۰۰ نفر می‌گذرد.

۱۳۸۱ : اوّلین سرویس وبلاگ نویسی ویژه فارسی زبانان در وب سایت  Persianblog.comدر ایران آغاز به کار می کند. هدف تیم ارائه دهنده این سرویس مجانی ایجاد محیطی کاملاً فارسی از جمله متن نویس سازگار با زبان فارسی، تقویم شمسی و سیستم نظرخواهی فارسی، و متمرکز نمودن وبلاگ نویسان فارسی زبان در یک سایت و در نتیجه افزایش بینندگان این وبلاگها است. تا کنون نزدیک به ۴۵۰ هزار ایرانی برای استفاده از این سرویس ثبت نام کرده اند .

۱۳۸۲: حدود ۶ بلاگ سرویس فارسی دیگر در فاصله سالهای ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۵ شکل می گیردو در حال حاضر حدود یک و نیم میلیون بلاگر ایرانی در وب حضور دارند که بر اساس آمارگیرهای اینترنتی معتبر ۱۲۰ هزار تای آنها فعال محسوب می شوند . ایرانی ها در فاصله سالهای ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۴ چهارمین زبان وبلاگستان جهان را دارا بودند این رتبه در حال حاضر به جایگاه دهم تنزل کرده است .

۱۳۸۳ : طرح تکفا به عنوان اولین و مهمترین طرح دولت ایران در زمینه توسعه کاربرد فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی با بودجه ای حدود یک هزار میلیارد ریال به اجرا در می آید.

۱۳۸۴ : جنجالی ترین بحث سال ۱۳۸۴ در زمینه اینترنت در ایران اجرای سیاست فیلترینگ سایتهای اینترنتی غیر مجاز و خلاف موازین اخلاقی و اسلامی بود که سر وصدای زیادی به پا کرد.

۱۳۸۵- طرح ساماندهی وب سایتها و وبلاگها توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مهمترین اقدام دولت در زمینه اینترنت به شمار می رود صحبت های فراوانی در باره اینترنت ملی هم شده اما کسی هنوز به درستی از متوای این طرح اطلاع ندارد.

تعدادکاربران

تعداد کاربران و ضریب نفوذ اینترنت یکی از شاخصهایی است که در دهه اخیر برای رشد و توسعه جوامع در نظر گرفته شده است.

در سالهای گذشته آمار و ارقام متعدد، متفاوت و در برخی موارد سوال برانگیزی از سوی مقامات رسمی و غیر رسمی و نهادهای بین‌المللی درباره کاربران اینترنت در ایران ارائه شده است.

مرکز آمار اینترنت جهان (‪ (InternetWorldStatesدر فوریه ‪ ) ۲۰۰۵اواخر سال ‪ (۸۳تعداد کاربران اینترنت در ایران را حدود چهار میلیون و ‪ ۸۰۰هزار نفر و با ضریب نفوذ هفت درصد اعلام کرد.

دفتر توسعه انسانی سازمان ملل نیز در شهریور امسال آماری را نزدیک به آمار ارائه شده توسط مرکز آمار اینترنت جهان گزارش کرد.

در گزارش توسعه انسانی سازمان ملل، تعداد کاربران اینترنت در ایران تا نیمه اول سال ‪ ۸۴به ازای هر یک هزار نفر، ‪ ۷۲نفر ( ضریب نفوذ ‪ ۷/۲درصد ) اعلام شد که با در نظر گرفتن جمعیت ‪ ۷۰میلیونی‌ایران، جمعیت کاربران ایرانی حدود پنج میلیون نفر برآورد می‌شود.

این در حالی است که وزیر سابق ارتباطات و فناوری اطلاعات در خرداد ماه ‪ ۱۳۸۳تعداد کاربران اینترنت در ایران را پنج میلیون نفر، در دی ماه ‪،۸۳ شش میلیون نفر ، در اردیبهشت سال ‪ ،۸۴شش میلیون و ‪ ۷۵۰هزار نفر و در مرداد ‪ ، ۸۴بیش از هفت میلیون و ‪ ۵۰۰هزار نفر اعلام کرده است.

توجه و دقت بیشتر به آمارارایه شده توسط وزیر پیشین ارتباطات این سوال را در ذهن هر خواننده‌ای ایجاد می‌کند که چگونه در طی چند ماه میلیونها کاربر به جمع کاربران ایرانی اضافه شده است؟

در این فاصله زمانی نیز آمار متفاوت دیگری توسط برخی از مقامهای رسمی کشور ایران ارائه شد.

مدیر امور ارتباطات شرکت مخابرات در سال ‪ ۸۱تعداد کاربران اینترنت در این سال را یک میلیون و ‪ ۷۰۰هزار نفر اعلام کرد در حالیکه مدیر روابط عمومی وزارت ارتباطات، تعداد کاربران اینترنت در این سال را سه میلیون و ‪ ۲۰۰هزار نفر عنوان کرده بود.

برخی مسوولان وزارت ارتباطات نیز تعداد کاربران اینترنت در سال ‪ ۸۲را حدود پنج میلیون نفر اعلام کرده بودند در حالیکه نهادهای بین‌المللی تعداد کاربران در این سال را حدود سه میلیون نفر گزارش کردند.

ادعای بحث برانگیزی که‌توسط برخی از مسوولان‌و نهادهای داخلی درباره تعداد کاربران اینترنت تا سال ‪ ۸۳مطرح‌شد نیز مهر تاییدی بر آشفتگی آمار و ارقام این شاخص در کشور است.

مدیر امور ارتباطات شرکت مخابرات ایران در سال ‪ ۸۱پیش بینی کرده بود، تا پایان سال ‪ ۸۳تعداد کاربران اینترنت در کشور به ‪ ۱۵میلیون نفر برسد.

سازمان ملی جوانان و یکی از مشاوران وزیر سابق ارتباطات نیز با تکرار این ادعادر اوایل سال ‪ ۸۳بحث شگفتی‌آوری را رقم زدند در حالیکه آمار ارائه شده در ماه های بعد، تحقق چنین ادعایی را کاملا رد کرد.

آخرین گزارش اتحادیه بین‌المللی مخابرات (‪ (ITUدرباره تعداد کاربران اینترنت کشورهای دنیا آخرین نمونه از وجود آمار متناقض درباره ایران است.

در این گزارش تعداد کاربران اینترنت در ایران در سال ‪ ،۲۰۰۵احتمالا به اشتباه ‪ ۵۵۰هزار نفر اعلام شده است در حالی‌که این رقم در گزارش سال ‪۲۰۰۴ اتحادیه

سایت های دیگر:

دانلود پایان نامه ها با موضوع کوئیست

پایان نامه ارتباط سبک رهبری مدیران ورزشی اداره ورزش و جوانان استان گلستان با میزان استفاده آن ها ازفناوری اطلاعات براساس تحلیل (SWOT)

 مخابرات، حدود چهار میلیون نفر اعلام شده بود.

بنا به گزارش سایت ” آی.تی ایران “، اتحادیه بین‌المللی مخابرات اعلام کرد که این آمار را به طور رسمی از مقامات دولتها دریافت می‌کند با توجه به اینکه وجودچنین آماری باعث افت شدید رتبه ایران در ضریب نفوذ اینترنت در دنیا می‌شود شایسته است مسوولان و کارشناسان حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور به طور جدی نسبت به ایجاد یک مرکز آمار رسمی و مورد تایید در این راستا اقدام کنند.

وزیرارتباطات چه میگوید؟

درعین حال وزیرارتباطات وفناوری اطلاعات اظهارداشت:

این مرکز در آخرین گزارش خود، تعداد کاربران اینترنتی در ایران را ۲۳ میلیون نفر اعلام کرده است.

وی افزود: بر اساس اعلام کارشناسان این مرکز، ضریب نفوذ اینترنت در ایران به ۹/۳۴ درصد رسیده و متوسط این شاخص در جهان ۹/۲۱ درصد است.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تصریح کرد: مرکز آمار اینترنت جهانی، ضریب نفوذ اینترنت در خاورمیانه را ۳/۲۱ درصد اعلام کرده که بر اساس آن، سه درصد از کل کاربران اینترنتی دنیا، در خاورمیانه حضور دارند.

وی با بیان این مطلب که بر اساس جداول موجود، ۶/۱ درصد از کل کاربران جهانی اینترنت، ایرانی هستند، ادامه داد: ایران توانسته است، بیش از ۵۰ درصد از کاربران اینترنتی در خاورمیانه را به خود اختصاص دهد.

دکتر محمد سلیمانی با اشاره به برنامه چهارم توسعه کشور نیز گفت: بر اساس اهداف این برنامه می‌بایست تا پایان سال ۸۸، ضریب نفوذ ۳۰ درصدی در حوزه اینترنت محقق شود.

وی تأکید کرد: با تلاش‌های صورت گرفته طی سه سال گذشته، این هدف برنامه چهارم، یک سال زودتر از موعد مقرر، محقق شده است.

همچنین درسمینار تخصصی یک روزه نظرسنجی الکترونیکی که توسط مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) وابسته به جهاد دانشگاهی و با همکاری مرکز تحقیقات صدا و سیما برگزار شد.نتایج قابل درنگ این سمینارعبارت بوداز: بیشترین کاربران اینترنت در کشور دانشجویان هستند.

بر اساس بررسی‌های مرکز تحقیقات سازمان صدا و سیما، ‪ ۴۴درصد افراد دارای مدرک کارشناسی و ‪۷۳ درصد افراد دارای تحصیلات کارشناسی ارشد و دکترا از اینترنت استفاده می‌کنند.

تحقیق مذکور در ‪ ۳۱شهر بزرگ کشور توسط مرکز تحقیقات انجام شده است، به نسبت بالا رفتن تحصیلات در بین ایرانیان میزان استفاده از اینترنت نیز افزایش می‌یابد. بر اساس آمار این تحقیق، در کشور ما، کاربران اینترنت بالای ‪ ۱۲سال سن دارند و مردان بیشتر از زنان از اینترنت استفاده می‌کنند.

حجم بیشتر بهره برداران ایرانی از اینترنت ‪۱۵ تا ‪ ۳۰ساله هستند.بیشترین استفاده کاربران ایرانی از اینترنت در منزل، پس از آن در کافی نت و سپس در محیط کار است. کشور ژاپن که یکی از بزرگترین بهره‌برداران اینترنتی به شمار می‌رود ‪ ۸۲درصد کاربران آن در محیطهای اداری و شرکت‌ها به اینترنت متصل می‌شوند اما آمریکا و استرالیا کاربران خانگی بیشتری نسبت به کاربران اداری دارد.
نقش اینترنت در توسعه کشورها غیر قابل انکار است و در آینده‌ای نه چندان دور اینترنت به “هسته مرکزی ارتباطات” و روابط بین جوامع و انسان‌ها تبدیل خواهد شد. طبق آخرین آماری که وجود دارد، ‪ ۳۷درصد کاربران اینترنت دنیا، در آسیا هستند و در برخی از کشورهای آسیایی رشد اینترنت در حد بالایی است که نشان می‌دهد ایران نیز می‌تواند در این زمینه گام‌های سریع‌تری بردارد.
از جمله این کشورها می‌توان به کره جنوبی اشاره کرد که طی ‪ ۶سال ضریب نفوذ اینترنت خود را صددرصد افزایش داده است. پویا گفت: ‪ ۷۷/۸درصد کاربران اینترنت در دنیا در ‪ ۲۰کشور جهان هستند که نخستین کشور در بین این ‪ ۲۰کشور آمریکا و آخرین آن مالزی است.

اینترنت در ایران در مقایسه با دیگر کشورهای خاور میانه

طبق بررسیهای آماری سایت InternetWorldStats.com در دسامبر ۲۰۰۷ در خاور میانه ،ایران با جمعیتی در حدود ۶۵ میلیون نفر دارای ۱۸ میلیون کاربر اینترنت است.یعنی ۲۷٫۵ درصد از جمعیت کل کشور دارای دسترسی به اینترنت هستند در حالی که در مقایسه با دسامبر سال ۲۰۰۰ که ایران تنها ۲۵۰،۰۰۰ کاربر اینترنت داشته، در طی این ۷ سال ۷,۱۰۰٫۰ % پیشرفت داشته است.

با این وجود اگر به جدولی که در ادامه مطلب آورده ام دقت کنید ایران دارای مقام پنجم از نظر ضریب نفوذ اینترنت در مقایسه با جمعیت کشور در خاور میانه است.

به عبارتی کشورهای اسراییل،امارات متحده عربی،کویت و قطر به ترتیب در مقام های اول تا چهارم از نظر ضریب نفوذ اینترنت در مقایسه با جمعیت کشورشان در خاورمیانه هستند.

 

در نمودار زیر هم میتوانید ۲۰ کشور برتر جهان از نظر استفاده از اینترنت را مشاهده کنید.

 

آمار استفاده از اینترنت در خاورمیانه

وضعیت کاربران اینترنت درخاورمیانه به تفکیک کشور کشور جمعیت ) تا۲۰۰۵ ( میزان کاربران درسال۲۰۰۰ کاربران اینترنت ضریب نفوذ بحرین ۷۰۷,۳۵۷ ۴۰,۰۰۰ ۱۵۲,۷۰۰ ۲۱٫۶ % ایران ۶۸,۴۵۸,۶۸۰ ۲۵۰,۰۰۰ ۱۱,۲۶۰,۰۰۰ ۱۶٫۶ % عراق ۲۶,۰۹۵,۲۸۳ ۱۲,۵۰۰ ۳۶,۰۰۰ ۰٫۱ % اسرائیل ۶,۹۸۶,۶۳۹ ۱,۲۷۰,۰۰۰ ۳,۲۰۰,۰۰۰ ۴۵٫۸ % اردن ۵,۷۸۸,۳۴۰ ۱۲۷,۳۰۰ ۶۰۰,۰۰۰ ۱۰٫۴ % کویت ۲,۵۳۰,۰۱۲ ۱۵۰,۰۰۰ ۶۰۰,۰۰۰ ۲۳٫۷ % لبنان ۴,۴۶۱,۹۹۵ ۳۰۰,۰۰۰ ۶۰۰,۰۰۰ ۱۳٫۴ % عمان ۲,۳۹۶,۵۴۵ ۹۰,۰۰۰ ۲۴۵,۰۰۰ ۱۰٫۲ % فلسطین ۳,۹۹۷,۸۶۱ ۳۵,۰۰۰ ۱۶۰,۰۰۰ ۴٫۰ % قطر ۷۶۸,۴۶۴ ۳۰,۰۰۰ ۱۶۵,۰۰۰ ۲۱٫۵ % عربستان ۲۳,۱۳۰,۰۲۴ ۲۰۰,۰۰۰ ۲,۵۴۰,۰۰۰ ۱۱٫۰ % سوریه ۱۸,۵۸۶,۷۴۳ ۳۰,۰۰۰ ۸۰۰,۰۰۰ ۴٫۳ % امارات متحده عربی ۳,۷۵۰,۰۵۴ ۷۳۵,۰۰۰ ۱,۳۸۴٫۸۰۰ ۳۶٫۹ % یمن ۱۹,۶۰۰,۰۰۹ ۱۵,۰۰۰ ۱۸۰,۰۰۰ ۰٫۹ %

برای دیدن گزارش جامع به سایت وزارت اطلاعات وفناوری اطلاعات مراجعه کنید.

 

 

آماراستفاده ازاینترنت درآمریکا

افزایش میزان استفاده از کامپیوتر و اینترنت نگرانی‌های ناشی از دزدی هویت و اطلاعات و سایر سو استفاده‌های آن‌لاین را افزایش داده است.

طبق گزارش دفتر آمارگیری آمریکا، در سال ۲۰۰۳ حدود ۵۵ درصد خانواده‌های آمریکایی به اینترنت دست‌رسی داشته‌اند. این آمار نسبت به سال ۱۹۹۷ سه برابر افزایش یافته است.

مصرف اینترنت به منظور آموزش در میان دانش‌آموزان افزایش چشم‌گیری داشته است. آمار نشان می‌دهد بزرگ‌سالانی که تحصیلات دانشگاهی نداشته‌اند کم‌ترین میزان استفاده از اینترنت را به خود اختصاص داده‌اند.

نوجوانان از کامپیوترهای خانگی خود برای بازی‌های کامپیوتری و همچنین انجام تکالیف مدرسه‌شان استفاده می‌کنند. در حالی که بزرگسالان بیش‌تر برای استفاده از پست الکترونیکی، جست‌وجوی اطلاعات درباره‌ی محصولات و خدمات، خواندن اخبار و همچنین اطلاعات ورزشی به کامپیوترهای‌ خود مراجعه می‌کنند.

Greg Stuart، رییس و مدیر عامل بنیاد تبلیغات اینترنتی آمریکا می‌گوید: نفوذ اینترنت در خانواده‌ها بسیار شگفت‌انگیز بوده است. شایان گفتن است که فعالیت‌های تبلیغاتی این بنیاد به افزایش سود شرکت‌های آن‌لاین کمک می‌کند.

طبق گزارش Pew و ‌بنیاد اینترنتی American Life Project که امسال منتشر شده است میزان استفاده از اینترنت در میان بزرگ‌سالان در آمریکا به ۶۸درصد رسیده که میزان آن در سال گذشته ۶۳درصد بوده است. در این گزارش آمده است که ۲۲ درصد از آمریکایی‌ها به هیچ عنوان از اینترنت استفاده نمی‌کنند.

Susannah Fox، خبرنگار Pew می‌گوید: سن اشخاص و آموزش، دو عامل بسیار مهم در استفاده از اینترنت هستند. جوان‌تر‌ها اشتیاق بسیار زیادتری برای استفاده از اینترنت دارند، در حالی که این آمار برای افراد بالای ۷۰ سال بسیار پایین است.

Stuart با بیان این نکته که شرکت‌های تبلیغات اینترنتی با افزایش استفاده از اینترنت سود فراوانی به دست آورده‌اند، پیش‌بینی کرد که میزان این سود به۱۲ میلیارد دلار یعنی دو برابر مقدار سود این شرکت‌ها در پنج سال پیش برسد.

با افزایش دسترس‌پذیری اینترنت، استفاده کنندگان باید مراقبت بیش‌تری در برابر سارقان اطلاعات اینترنتی که شریک اطلاعات مصرف‌کنندگان می‌شوند، داشته باشند. هم‌گام با رشد استفاده از اینترنت آمار دزدی‌های اینترنتی، هک، دستبرد اطلاعات و هویت افزایش یافته است. این آمار متخصصان امنیت اطلاعات و شبکه را هر روز بیش‌ از پیش برای به وجود آوردن امکانات امنیتی در کامپیوترها و شبکه‌ها درگیر کرده است.

 

ایران چندکاربراینترنتی دارد؟

سرشماری کاربران اینترنت و ارائه آماری دقیق در این زمینه از جمله مواردی است که تا امروز در کشور مورد توجه جدی و مناسب واقع نشده و این در حالی است که با توجه به نفوذ روزافزون اینترنت در زندگی مردم این سرشماری می‌تواند با ارائه‌ تصویری مناسب از میزان و حوزه‌های نفوذ اینترنت در کشور، بستر مناسبی برای سیاستگذاری و برنامه‌ریزی در این حوزه را ایجاد کند.

به عقیده کارشناسان، ارائه آماری دقیق از کاربران اینترنتی کشور علاوه بر آنکه در تعیین جایگاه واقعی کشور نسبت به سایر کشورهای منطقه و جهان بسیار موثر خواهد بود، با توجه به اهمیت شاخص ضریب نفوذ اینترنت و همچنین فقدان اطلاعات کافی در این زمینه برای محاسبه شاخص‌های بین‌المللی هم بسیار ضروری است.

به گزارش خبرنگار فن‌آوری اطلاعات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، سرشماری کاربران اینترنت کشور یکی از اقدامات اخیر شرکت فن‌آوری اطلاعات با همکاری مرکز آمار ایران است که به گفته مسوولان، با هدف تحقق اهداف مرکز توسعه و مدیریت اینترنت (متما) انجام می‌شود که یکی از آن‌ها نیز طرح تعیین ضریب نفوذ اینترنت کشور به‌عنوان اولین اقدام عملی در تعیین شاخص‌های فن‌آوری اطلاعات کشور است.

به گفته کارشناسان سرشماری کاربران اینترنت، از ابتدای راه‌اندازی این فن‌آوری، در کشورهای پیشرفته به‌صورت جدی و علمی انجام شده و گزارش آن نیز هر سال منتشر می‌شود اما از آنجا که پدیده اینترنت در حال حاضر به یک الزام مبدل شده ‌است، کشورها یا باید برای فراگیر کردن عمومی آن تلاش کنند یا اینکه با حرکاتی کند درصدد بهره جستن از درصد ناچیزی از مزایای آن باشند.

با توجه به اینکه وجود آمار دقیق از کاربران اینترنتی در کشور برای حرکت در مسیر توسعه ضروری است، به نظر می‌رسد این اقدام شرکت فن‌آوری اطلاعات با همکاری مرکز آمار ایران نیز با توجه به اهداف اعلام شده و در راستای تحقق این امر باشد.

به عقیده تحلیلگران برای مشخص شدن ضریب نفوذ اینترنت در هر کشور باید تعریف دقیقی از یک کاربر اینترنت ارائه شود و همچنین باید تقسیم‌بندی درستی از کاربران، به‌عنوان کاربران مبتدی تا حرفه‌یی نیز صورت بپذیرد که مثلا در این زمینه، در اغلب آمارگیری‌ها درباره ضریب نفوذ اینترنت در جهان، از اقدامات میدانی کمک گرفته می‌شود؛ به این معنی که تعداد قابل توجهی از افراد از قشرهای مختلف، درآمدهای متفاوت و غیره به طور مستقیم مورد پرسش قرار می‌گیرند تا با جمع‌آوری اطلاعات بتوان ضریب نفوذ اینترنت را بااحتمال دقیق‌تری به دست آورد.

به گفته دست‌اندرکاران اجرایی طرح سرشماری کاربران اینترنت در کشور، استانداردهای بین‌المللی‌ای برای تعریف کاربران اینترنت وجود دارد که با استعلام رسمی و پاسخ‌هایی که دریافت کرده‌اند این واژه را این‌طور تعریف کرده‌اند:” کسی که در یک سال گذشته به عنوان مثال از ابتدای سال ۸۷ به هر نحو و روش و با هر مدتی (مانند DailuP، تلفن همراه، استفاده از رایانه‌های محل کار، دانشگاه و غیره) به اینترنت وصل شده و از خدمات آن استفاده کرده باشد” در نتیجه در این طرح، کاربر اینترنت فردی است که طی ۱۲ ماه گذشته در داخل کشور با اتصال به شبکه اینترنت از یکی از خدمات اینترنتی استفاده کرده باشد.

اما از آنجا که به عقیده کارشناسان مشخص شدن میزان ایجاد ترافیک توسط کابران در زمان‌های مختلف، می‌تواند در کیفیت و کمیت اینترنت کشور بسیار مفید باشد و این در حالی است که هم اکنون، برآورد دقیقی در این‌باره وجود ندارد، باید برنامه‌ریزان و طراحان شبکه کشور بیش از پیش با عادات ترافیکی کاربران آشنا شوند، در این سرشماری نیز سعی شده‌ است با پرسش‌هایی متنوع به این موارد توجه شود.

در پرسشنامه طرح آمارگیری از کاربران اینترنتی، علاوه بر مشخصات جغرافیایی محل سکونت کاربر، شاخص‌هایی چون وضعیت سواد و مدرک تحصیلی، وضعیت اشتغال و نوع شغل در بخش مشخصات عمومی کاربر و نیز محل دسترسی به اینترنت، تناوب دسترسی افراد به اینترنت در ۱۲ ماه گذشته، متوسط تعداد دفعات استفاده از اینترنت در دوره‌های موردنظر، متوسط مدت زمان استفاده از اینترنت در هر دفعه، هزینه‌های احتمالی استفاده از اینترنت، متوسط پرداختی برای استفاده از اینترنت در ۱۲ ماه گذشته، نوع استفاده (دریافت و ارائه اطلاعات، پست‌الکترونیکی، خدمات دولتی، بانکداری، کسب‌وکار و آموزش اینترنتی، سرگرمی) و میزان رضایت از خدمات اینترنت،‌ نحوه دسترسی به اینترنت در محل سکونت (Dialup,wirless,ADSL) هم در بخش اطلاعات کاربران اینترنت و نیز وضعیت خانوار از نظر در اختیار داشتن رایانه و تلفن مورد توجه قرار گرفته ‌است.

آنچه در انجام این طرح‌ مهم به نظر می‌رسد نحوه اجرا و هماهنگی آن، با اهداف مدنظر است که به عقیده برخی کارشناسان، طرح سرشماری از کاربران اینترنت که با اختصاص سرمایه میلیونی از سوی شرکت فن‌آوری اطلاعات و با همکاری مرکز آمار ایران در حال اجراست، در این حوزه با مشکلات و چالش‌هایی همراه است.

اما طرح سرشماری با انتقادهایی هم روبه‌روست؛ برخی تحلیلگران معتقدند در شرایطی که کیفیت و سرعت اینترنت در ایران هم‌چنان با چالش مواجه است، بهتر است به جای پرداختن به پروژه‌هایی مانند سرشماری، تلاش و صرف هزینه ویژه‌ای برروی ارتقاء کیفیت اینترنت در کشور انجام شود.

برخی پژوهشگران حوزه IT هم ‌بر این عقیده‌اند از آنجا که اکثر کاربران کشور از طریق روش Dailup به اینترنت وصل می‌شوند؛ بنابراین نمی‌توان به آمار ارائه شده از نتایج این طرح اتکا کرد؛ چرا که در حال حاضر اتصال به اینترنت از طریق Dailup در اکثر کشورهای جهان منسوخ شده است و آن‌ها رو به خدمات پیشرفته و پرسرعتی مثل ADSL، WIMAX و … آورده‌اند.

همچنین این آمارگیری از امکان مقایسه ایران با سایر کشورها جلوگیری می‌کند؛ زیرا اگر در کشوری ۹۷ درصد کاربران، از طریق ADSL به اینترنت وصل باشند در ایران این رقم به کمتر از ۵۰ درصد می‌رسد، ضمن اینکه حتی در داخل کشور نیز افراد مختلف، از نظر دسترسی و سرعت اینترنت قابل قیاس با یکدیگر نیستند.

از سوی دیگر به گفته عضو کمیته راهبردی تهیه سند راهبردی فن‌آوری اطلاعات کشور، طبق آخرین آمار تا پایان شهریورماه سال جاری، متوسط استفاده از اینترنت ۱۲‌هزارو ۷۳۴ مگابیت بر ثانیه پهنای باند مصرفی اینترنت در کشور است که نسبت به چهار سال پیش حدود ۳ برابر شده است.

درباره‌ آمار متوسط استفاده از اینترنت و تعداد کاربران در ایران  تعداد کاربران اینترنت نیز تا پایان شهریورماه سال جاری ۲۱ میلیون نفر بود وبا فرض این که در هر لحظه ۱۰۰ هزار نفر با اینترنت به صورت همزمان کار کنند؛ در این صورت متوسط پهنای باندی برای هر نفر ۱۳۰ کیلوبایت بر ثانیه است که این میزان برای کارهای تحقیقاتی که عمدتا از متن استفاده می‌کنند تا حدی کافی است اما برای تصویر و فیلم و اموری نظیر کنفرانس ویدیویی کافی نیست.

ضریب نفوذ اینترنت در کشورمان حدود ۳۰ درصد است. این ضریب اگر چه در مقایسه با کشورهای توسعه یافته جایگاه خوبی نیست، اما در مقایسه با کشورهای در حال توسعه، می‌توان گفت ایران از جایگاه بسیار خوبی برخوردار است.

آمارهای ارائه شده در زمینه ضریب نفوذ اینترنت کشورها و قرار گرفتن ایران در رده سوم خاورمیانه در حالی است که به گفته تحلیلگران، معیار تقسیم‌بندی کشورها و قرار گرفتن آنها در رتبه جهانی، دیگر براساس ضریب نفوذ نیست؛ بلکه در حال حاضر این معیار براساس میزان پهنای باند هر کشور محاسبه می‌شود. با این اوصاف باید دید که ایران در زمینه ارائه پهنای باند در چه رتبه‌ای قرار می‌گیرد.