مفهوم اعتبار (روایی) به این سؤال پاسخ می دهد که ابزار اندازه گیری تا چه حد خصیصه مورد نظر را می سنجد. بدون آگاهی از اعتبار ابزار اندازه گیری نمی توان به دقت داده های حاصل از آن اطمینان داشت. در پژوهش حاضر جهت تعیین روایی پرسشنامه از شیوه اعتبار محتوا و نظر تعدادی از اساتید دانشگاهی و برخی مدیران باسابقه صنعت نفت، استفاده خواهد شد، علاوه بر این، روایی پرسشنامه به کمک روش روایی سازه نیز بررسی خواهد شد.

همچنین، پایایی با این امر سروکار دارد که ابزار اندازه گیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی به دست می دهد. شناخته شده ترین روش برای تعیین قابلیت اعتماد مقیاس های ترتیبی، روش آلفای کرونباخ است که در پژوهش پیش رو جهت سنجش پایایی پرسشنامه مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

قلمرو تحقیق
قلمرو موضوعی: در این پژوهش با بررسی پروژه های انجام شده در صنعت نفت و گاز کشور، نقش یادگیری حاصل از استقرار روابط استراتژیک با شرکت های بین المللی بر نوآوری و عملکرد پروژه های این صنعت مشخص گردیده و مدلی برای آن ارائه می گردد.

قلمرو مکانی: این پژوهش از نظر مکانی پروژه های انجام شده در شرکت ملی نفت ایران را شامل می شود.

قلمرو زمانی: این تحقیق با کمک داده های مربوط به بازه زمانی ۱۳۸۵ الی ۱۳۹۱ صورت می گیرد.

جامعه و نمونه آماری
جامعه آماری این تحقیق، کلیه پروژه هایی را شامل می شود که کارفرمای آن شرکت ملی نفت ایران و شرکت های تابعه آن بوده و آغاز به کار آن ها از سال ۱۳۸۵ به بعد است.

شرکت ملی نفت ایران (NIOC) مسئول بهره برداری، استخراج، پالایش، پخش و صادرات منابع نفت ایران و از بزرگ ترین شرکت های نفتی جهان است و در شهر تهران مرکزیت دارد. این شرکت در سال ۱۳۲۷ خورشیدی پس از ملی شدن نفت ایران تأسیس و جایگزین شرکت نفت انگلیس و بختیاری شد. این شرکت در حال حاضر کاملاً دولتی است و رئیس آن توسط رئیس جمهوری اسلامی ایران تعیین می گردد. این شرکت دومین شرکت بزرگ نفتی دنیا بر پایه تولید نفت سالیانه است.

شرکت ملی نفت ایران دارای بیش از ۳۰ شرکت زیرمجموعه، فعال در سه حوزه عملیاتی، خدماتی و پشتیبانی است که از این بین پروژه انجام گرفته در ۱۹ شرکت عملیاتی زیر، جامعه آماری پژوهش حاضر را تشکیل می دهند. این شرکت ها عبارت اند از:

شرکت حفاری شمال
شرکت نفت خزر
شرکت پایانه های نفتی ایران
شرکت ملی حفاری ایران
شرکت نفت و گاز اروندان
شرکت نفت و گاز پارس
شرکت نفت فلات قاره ایران
شرکت نفت و گاز زاگرس جنوبی
شرکت نفت و گاز شرق
شرکت نفت و گاز غرب
شرکت نفت مناطق مرکزی ایران
شرکت پیرا حفاری ایران
شرکت نفت و گاز آغاجاری
شرکت نفت و گاز گچساران
شرکت نفت و گاز مسجدسلیمان
شرکت نفت و گاز مارون
شرکت نفت و گاز کارون
شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب

شرکت مهندسی توسعه نفت
نمونه گیری به روش خوشه ای دومرحله ای از میان پروژه های انجام گرفته در این شرکت ها، صورت خواهد گرفت.

شیوه تجزیه و تحلیل داده ها
تحقیق پیش رو از لحاظ هدف کاربردی و از حیث روش، توصیفی و از نوع پیمایشی خواهد بود. در این پژوهش داده ها پس از جمع آوری در سه سطح پردازش می شوند که عبارت اند از تحلیل تک متغیره، تحلیل دو متغیره و تحلیل چند متغیره. در مرحله اول روابط بین متغیرها مد نظر نبوده و هر یک از متغیرها به طور مجزا بررسی خواهند شد و با کمک شاخص های مرکزی و پراکندگی تصویری کلی از جامعه به دست خواهد آمد. در مرحله بعد فرضیات تحقیق به شیوه مدل سازی معادلات ساختاری[24] مورد بررسی قرار خواهند گرفت؛ و تأثیر متغیرهای مستقل بر متغیرهای وابسته نمایش داده می شود و نهایتاً در مرحله سوم، با محاسبه برازش مدل، میزان سازگاری مدل با داده های موجود تعیین خواهد شد. جهت پردازش داده ها از نرم افزارهای لیزرل[25] و SPSS استفاده خواهد شد.

متغیرهای تحقیق و تعریف مفهومی آن ها
تحقیق حاضر دارای ۶ متغیر است که ذیلاً تشریح می گردند:

یادگیری نحوه مدیریت شراکت های راهبردی
عبارت است از یادگیری چگونگی مدیریت فرآیند شکل گیری و حفظ روابط استراتژیک در گذر زمان، ۴ دسته از عواملی که در ایجاد این توانایی موثرند عبارت اند از: (۱) عوامل انسانی (۲) عوامل سخت افزاری (۳) عوامل آموزشی (۴) عوامل خارجی

یادگیری نحوه همکاری باهر یک از هم پیمانان استراتژیک
عبارت است از یادگیری چگونگی تطبیق ساختارها و رویه های همکاری دوجانبه باهر یک هم پیمانان استراتژیک، این یادگیری شامل شناخت روند تصمیم گیری و ساختار سازمانی هر یک از شرکا و مواردی همچون آشنایی بافرهنگ، زبان و نقاط ضعف و قوت و شرایط سیاسی، اقتصادی و اجتماعی آن ها نیز می گردد..

کسب دانش از هم پیمانان استراتژیک
به دانشی اشاره دارد که تیم پروژه از سوی شرکای استراتژیک خود در برقراری روابط با آن ها تحصیل می کند.

دانش کسب شده از طریق روابط استراتژیک در سه گروه دانش در زمینه محصولات، فناوری ها و بازارها طبقه بندی می شود.

نوآوری در اجرای پروژه
نوآوری فرایند گردآوری هر نوع ایده جدید و مفید برای حل مسئله، پذیرش و اجرای آن در حین اجرای پروژه است. نوآوری در دو گروه (۱) فنی (۲) اجرایی قرار می گیرد.

عملکرد پروژه ها
جهت سنجش عملکرد پروژه ها عوامل زیر بررسی خواهند شد:

پیشرفت بر اساس بودجه تعیین شده
میزان مطابقت اجرا با برنامه زمان بندی