پردیس بین المللی ارس
گروه مدیریت
پایان نامه
برای دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته مدیریت اجرایی EMBA ،گرایش بازاریابی
عنوان فارسی:
بررسی اثر بازار گرایی بر عملکرد دانشگاه های ایران
استاد مشاور:
دکتر حسین پناهی
بهمن ماه 92
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
|
چکیده: بازار گرایی به مفهوم “میزان توجه به بازاریابی در سازمان”، طی چند دهه اخیر توجه قابل ملاحظه ای را به خود جلب کرده است. بسیاری از تحقیقات علمی وجود یک رابطه معنیدار بین بازار گرایی و عملکرد شرکت ها را تأیید نموده اند. اغلب این تحقیقات به بررسی اثر بازار گرایی در سازمان های تجاری پرداختهاند و شواهد کمتری برای وجود چنین رابطهای درموسسات غیرتجاری یا غیرانتفاعی مانند دانشگاه ها وجود دارد. هدف این مطالعه بررسی اثر بازار گرایی بر عملکرد کلی دانشگاه های دولتی کشور است برای این منظور از شاخص بازار گرایی کهلی و همکاران (1993) که در آن بازار گرایی سه جزء کسب و جمعآوری، انتشار و پاسخ به اطلاعات بازار را شامل میشود استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش 199 نفر از مدیران و معاونین دانشگاه های دولتی کشور است.
نتایج نشان می دهد که میان جمع آوری، انتشار و پاسخگویی به اطلاعات و همچنین نوآوری با عملکرد رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. از سوی دیگر با وجود آنکه نوآوری رابطه میان پاسخگویی به اطلاعات و عملکرد را تعدیل می کند، نقش تعدیل کننده نوآوری در رابطه میان جمع آوری و انتشار اطلاعات با عملکرد مورد تأیید قرار نگرفت.
|
فهرست مطالب
فصل اول:کلیات تحقیق 2
1-1- مقدمه 2
2-1- بیان مساله 2
3-1- اهمیت موضوع 5
4-1- هدف تحقیق 6
5-1- فرضیه های تحقیق 6
6-1- مدل تحقیق 7
7-1- تعریف مفهومی متغیرها 8
8-1- روش تحقیق 8
1-8- 1- نوع تحقیق و روش گردآوری داده ها 8
2-8-1- جامعه و نمونه آماری 9
3-8-1- روش تجزیه و تحلیل داده ها 9
9-1- ساختار تحقیق 9
فصل دوم:ادبیات تحقیق 11
1-2- مقدمه 11
2-2- مبانی نظری تحقیق 11
1-2-2- بازار گرایی 12
1-2-2-2. عوامل بازار گرایی 14
2-2-2-2. مدل کاکس 15
3-2-2-2. مدل و انگ و ساندرز 16
4-2-2-2. مدل کهلی و جاورسکی 16
2-2-2- نوآوری 20
3-2-2- عملکرد 22
1-3-2-2. مدل سینک و تا تل (1989) 24
2-3-2-2. ماتریس عملکرد (1989) 25
3-3-2-2. مدل نتایج و تعیین کننده ها (1991) 25
4-3-2-2. هرم عملکرد (1991) 26
5-3-2-2. کارت امتیازدهی متوازن (1992) 27
6-3-2-2. فرایند کسب وکار (1996) 29
7-3-2-2. تحلیل ذی نفعان (2001) 29
8-3-2-2. مدل تعالی سازمان 31
9-3-2-2. چارچوب مدوری و استیپل (2000) 32
10-3-2-2. انتخاب شاخص ها 33
11-3-2-2. سنجش عملکرد در دانشگاه ها 34
4-2- پیشینه تجربی 35
1-4-2- مطالعات خارجی 35
2-4-2- مطالعات داخلی 38
2-4) جمع بندی: 39
فصل سوم: روش شناسی تحقیق 40
1-3. مقدمه 40
2-3. نوع تحقیق 40
3-3. مدل تحقیق 41
4-3. تعریف عملیاتی متغیرها 41
1-4-3. متغیر بازار گرایی 41
2-4-3. نوآوری 43
3-4-3. عملکرد 43
5-3. جامعه و نمونه آماری 44
6-3. روش گردآوری داده ها 45
7-3. روایی و پایایی پرسشنامه 45
8-3 روش تجزیه و تحلیل داده ها 46
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها 49
1-4. مقدمه 49
2-4. مشخصه های عمومی پاسخ دهندگان 49
1-2-4. جنسیت 49
2-2-4. میزان تحصیلات 50
3-2-4. سن پاسخ دهندگان 52
3-4. تحلیل های تک متغیره 53
1-3-4. متغیر مستقل 53
1-1-3-4. جمع آوری اطلاعات 53
کلمه بانک از واژه ایتالیایی بانکا به معنای نیمکت مشتق شده است.از آنجایی که صرافان ایتالیایی ابتدا در پشت نیمکت عملیات صرافی را انجام می دادند.بعدها نیز مؤسساتی که اینگونه معاملات را انجام می دادند به نام بانک معروف گردیدند راجع به بانک تعاریف مختلفی شده است که بعضی از این تعاریف ،بانک ها را نظیر بازرگانی می دانند که عمل اصلی آنها وام گرفتن و وام دادن پول است.
از زمانی که مبادلات پایاپای متوقف گردید و پول واسطه معاملات قرار گرفت بانکدارها بوجود آمدند و واسطه بین پس انداز کنندگان و کسانی که احتیاج به پول داشتندقرار گرفتند.نخستین بانکداران به مفهوم جدید، صرافان بوند که شمش و سکه های طلای دیگران را برای ذخیره و نگهداری می پذیرفتند .اگر چه از زمان های قدیم افرادیا موسساتی وجود داشتند که پول را قرض می دادند،اما بانک ها تقریبأ جدید ترین موسسات اقتصادی در این زمینه می باشند.از این رو بانکداری که از قرن هفدهم گسترش یافته، کمکهای قابل توجهی را به توسعه صنعت که از همین زمان ها شروع گردیده،نموده است(فرجی،1383،ص67)
1-2-3- سیر تحولات بانکداری الکترونیک
همانطوریکه بیان گردیدوظیفه اولیه بانک ها در درجه اول سپرده گذاری و محل امنی برای نگهداری پول، طلا و اجناس با ارزش به شمار می رفت، باظهور چک در سال1865 میلادی این نقش گسترش یافت و شامل وظایف اتاق پایاپای نیز گردید که در این حالت رد و بدل پول، طلا و مسکوک از طریق اتاق پایاپای بین بانک ها امکان پذیر گردید.در اوایل دهه 1960 نوع دیگری از خدمات به نام کارت های اعتباری در اختیار عموم قرار گرفت که مبنای تحول بزرگی برای سال های آتی در نظام بانکداری گردید.توسعه شگفت انگیز فناوری اطّلاعات و ارتباطات و گسترش آن به بازارهای پولی وبانکی جهان، علاوه بر تسهیل امور برای مشتریان بانک ها، روش های جاری بانکداری را متحول و دگرگون کرده است.فناوری بانکها درجهت پردازش ،ثبت،نگهداری ، تغذیه و تبادل اطّلاعات مشتریان می باشد که این فناوری به تدریج تکامل یافت و همراه با پیشرفت فناوری اطّلاعات و ارتباطات متحول گردید.(Carring ;Lqangguth&Steiner ,1997,P.24)
چند دهه اخیر تحولات شگرفی در نظام بانکداری بوجود آمده است.این تحولات را به چهار دوره می توان تقسیم نمود.در هردوره تا حدی رایانه و نرم افزار جایگزین انسانها و کاغذ شده اند.هر دوره از تکامل برای مدیران نظام بانکی این امکان را فراهم نموده است که اوقات تلف شده را در شرایط کار رقابتی به حداقل برسانند ودر گستره بالاتری به ارائه خدمت بپردازد به عبارت دیگر فناوری جدید و الکترونیکی شدن بانکداری به آنها این امکان را می دهد که سرعت، کیفیت،دقت، هزینه و تنوع خدمات خود را افزایش دهند. در ادامه چهار دوره تحول در نظام بانکداری تشریح خواهد شد (منوچهری، 1380،صص36-34).
1-2-3-1- دوره اول: اتوماسیون پشت باجه
در این دوره که نقطه آغازین کاربرد رایانه در نظام بانکداری می باشد با بهره گرفتن از رایانه های مرکزیاطّلاعات و اسناد کاغذی تولید شده در شعب، به صورت دسته ای به مرکز ارسال و شبانه پردازش روی آنها انجام می شود.در این دوره کاربرد اصلی رایانه محدود به ثبت دفاتر و تبدیل کاغذ به فایلهای رایانه ای است.فناوری اتوماسیون پشت باجه که در دهه 1960 رواج داشت این امکان را فراهم نمود تا دفاتر و کارتها از شعب حذف و گردش روزانه حسابها در پایان وقت هر روز به رایانه های مرکزی برای بروز شدن ارسال گردد.پیشرفت اتوماسیون پشت باجه در دهه 1970 باعث شده که به جای ارسال اسناد کاغذی به مرکز، عملیات روزانه شعب از طریق ثبت آنها بر روی محیط های مغناطیسی به مرکز ارسال گردد و پردازش اطّلاعات و بروز رسانی حسابها کماکان در اطاقهای رایانه ای مرکزی صورت می گیرد. در این دوره عملیات اتوماسیون تأثیری در جهت رفاه مشتریان بانکها ایجاد نموده و تأثیر رقابتی نیز بین بانکها بر جای نگذاشت .در طول این دوره سیستم های پردازش دسته ای و سیستم های بزرگ رایانه ای به خدمت گرفته شدند و تنها تأثیر اتوماسیون در آن دوره ایجاد دقت و سرعت در موازنه حسابها بود.(منوچهری،1380،ص34)
1-2-3-2- دوره دوم: اتوماسیون جلوی باجه
این دوره از زمانی آغاز می شود که کارمند شعبه در حضور مشتری عملیات بانکی را به صورت الکترونیکی ثبت و دنبال می کند. از اواخر دهه 1970 امکان انتقال آنلاین مشاهده اطّلاعات به صورت مؤثر در بین شبکه های بزرگ رایانه ای و ترمینالهای ورودی و خروجی داده ها ،از طریق به کارگیری ترمینالهایی که به ظاهر شبیه به رایانه های شخصی امروزی بودند و از طریق خطوط مخابراتی به رایانه های بزرگ مرکزی متصل می شدند به وجود آمد.در این دوره کارمندان شعب قادر شدند به صورت پیوسته به حسابهای جاری دسترسی داشته باشند از طرفی بانکها مجبور بودند برای نیل به اتوماسیون جلوی باجه، از شبکه های مخابراتی موجود که در اختیار و انحصار شرکتهای دولتی بود و استفاده از آنها نه تنها از نظر فناوری محدود بلکه از لحاظ هزینه ای بسیار گران بود استفاده نمایند.این شبکه های مخابراتی و اطلاعاتی ترمینالهای بانکی شعب را به مراکز رایانه پشت باجه مرتبط و متصل می ساخت. در این دوره هنوز تمایل به استفاده از اسناد کاغذی وجود داشت.اگر چه ترمینالها امکان جستجو و پردازش را سهولت بخشیده لکن هنوز تمامی کارها توسط کارمندان بانک واز طریق ورود اطّلاعات و گردش حسابها به ترمینالها صورت می گرفت و فقط نیاز به استفاده انبوه از اسناد کاغذی تا حدودی برطرف شد.در این دوره بانکها نتوانستند کارکنان خود را کاهش دهند زیرا در این دوره کماکان غیر یکپارچه و جزیره ای بودند.به عبارت دیگر برای هر نوع عملیات نرم افزار خاص طراحی شده و ارتباط نرم افزار ها با یکدیگر محدو بود.(منوچهری ،1380،صص35-34).
1-2-3-3-دوره سوم: متصل کردن مشتریان به حسابهایشان
در این دوره که از اواسط دهه 80 آغاز شد امکان دسترسی مشتریان به حسابهایشان فراهم گردید.یعنی مشتری از طریق تلفن یا مراجعه به دستگاه خود پرداز و استفاده از کارت هوشمند یا کارت مغناطیس یا کامپیوتر شخصی به حسابش دسترسی پیدا می کند و ضمن انجام عملیات دریافت و پرداخت، نقل و انتقال وجوه به صورت الکترونیکی انجام می دهد.در این دوره سالن معاملات بانکها به مرور خالی از صفهای طولانی مراجعین می شود و آن دسته از کارکنانی که در جلوی باجه به امور دریافت و پرداخت از حسابها اشتغال دارند به بخشهای دیگر نظیر بازاریابی و خدمات مشتریان منتقل می شوند.خطوط هوایی مثل ماهواره ،مایکرویو،مودمهای بدون سیم حجم زیادی ازکار (ولی نه همه آن) را پیش می برد.مهمترین ویژگیهای دوره سوم که آن را از دوره های قبل و بعد متمایز می سازد عبارتند از توسعه جزیره ای سیستم های مکانیزه در جلو و پشت باجه و همچنین توسعه سیستم های ارتباطی مشتریان با حسابهایشان مثل خودپردازو تلفنبانک و فاکس بانک .در این دوره هم هنوز نیروی انسانی در ارائه خدمات مؤثراست و بخشی از نیروی انسانی وظیفه ایجاد هماهنگی بین سیستم های جزیره ای و نیازهای مختلف مشتریان را به عهده دارد.در این دوره کارتهای بانکی و هوشمند به معنای واقعی و به طور کامل الکترونیکی نشده و به عبارت دیگر بخشی ازفرایند تبادل الکترونیکی اطّلاعات وارد عملیات بانکی و سیستم های مکانیزه شده است
بنابراین می توان گفت در این دوره عملیات بانکی به صورت دستی- الکترونیکی در می آید.در این دوره نظام بانکی با دو مشکل اساسی مواجه می باشد. یکی عدم یکپارچگی سیستم های مکانیزه ، جزیره ای بودن و ناهماهنگی آنها جهت ارائه خدمات به مشتریان و دیگری تکامل نیافتگی خطوط مخابراتی و ارتباطی سریع، گسترده و مطمئن و همچنین فقدان پروتکلهای ارتباطی لازم برای متصل نمودن شعب بانکها به یکدیگر و اتصال مشتریان به شعب(منوچهری،1380،ص36-35).
1-2-3-4- دوره چهارم :یکپارچه سازی سیستم ها و مرتبط کردن مشتری با تمامی عملیات بانکی
آخرین دوره تحول در نظام بانکی زمانی آغاز می شود که همه نتایج به دست آمده از سه دوره قبل به طور کامل مورد توجه قرار گیرد و مشکلات آنها برطرف گرددوکلیه عملیات بانکی به طور الکترونیکی انجام شود. در این دوره هم بانک و هم مشتریان می توانند به طور دقیق و منظم اطّلاعات مورد نیازشان را کسب نمایند.گر چه آهنگ این تحولات متفاوت است اما این چهار دوره به طور یکسان در صنعت بانکداری روی خواهد داد.لازمه ورود به این مرحله داشتن امکانات و بسترهای مخابراتی و ارتباطی پیشرفته و مطمئن است.این دوره با جمع بندی بخشهای نرم افزاری و سخت افزاری در دوره های پیشین به صورت واقعی ارتباط بین بانک و مشتریانش را به تصویر می کشد، دردوره های قبلی اغلب بانکها بدون سامان دهی و نظم مشخص تنها به خلق جزایر مکانیزه پرداختند. در دوره چهارم به منظور رسیدن به یکپارچگی و ساماندهی سیستم های مکانیزه بانکی، بانکها به یکی از دو جهت زیر تأکید دارند: (منوچهری،1380،ص36).
تلاش برای استاندارد سازی نرم افزاری و سخت افزاری در سیستم های رایانه ای موجود.
تلاش برای ایجاد سیستم های یکپارچه صرفنظر از سیستم های جزیره ای که قبلاً بوجود آمده است.
2-1-3-4. انتشار اطلاعات 54
3-1-3-4. متغیر پاسخگویی به اطلاعات 54
2-3-4. متغیر واسطه 55
2-3-4. متغیر وابسته 56
4-4. تحلیل های دو متغیره 57
1-4-4. متغیر جمع آوری اطلاعات و عملکرد 57
2-4-4. متغیر انتشار اطلاعات و عملکرد 57
3-4-4. متغیر پاسخگویی به اطلاعات و عملکرد 58
4-4-4. متغیر نوآوری و عملکرد 58
5-4. تحلیل های چند متغیره 59
6-4. معادلات ساختاری 62
1-6-4. تخمین استاندارد مدل 63
2-6-4. اعداد معناداری مدل 64
3-6-4. ارزیابی برازش مدل 65
7-4. آزمون فرضیه ها 66
1-7-4. فرضیه های اصلی 66
2-7-4. فرضیه های فرعی 67
8-4. جمع بندی فصل چهارم 68
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها 71
1-5. مقدمه 71
2-5. مروری بر چهارچوب کلی تحقیق 71
3-5. یافته های پژوهش 72
4-5. بحث و نتیجه گیری 73
1-4-5. فرضیه 1. 73
2-4-5. فرضیه 2. 74
3-4-5. فرضیه 3. 75
4-4-5. فرضیه 4. 76
5-4-5. فرضیه 5. 77
6-4-5. فرضیه 6. 78
7-4-5 فرضیه 7. 78
5-5. پیشنهادهای پژوهش 79
1-5-5. پیشنهادهای کاربردی 79
2-5-5. پیشنهاد برای پژوهش های آتی 82
6-5. محدودیت های تحقیق 82
نتایج تجزیه تحلیل داده ها با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS. 94
منابع و مأخذ Error! Bookmark not defined.
کلیات تحقیق
1-1- مقدمه
بازار گرایی به مفهوم “میزان توجه به بازاریابی در سازمان”، طی چند دهه اخیر توجه قابل ملاحظه ای را به خود جلب کرده است. بسیاری از تحقیقات علمی وجود یک رابطه معنیدار بین بازار گرایی و عملکرد شرکت ها را تأیید نموده اند. اغلب این تحقیقات به بررسی اثر بازار گرایی در سازمان های تجاری پرداختهاند و شواهد کمتری برای وجود چنین رابطهای درموسسات غیرتجاری یا غیرانتفاعی مانند دانشگاه ها وجود دارد. هدف این مطالعه بررسی اثر بازار گرایی بر عملکرد کلی دانشگاه های دولتی کشور است برای این منظور از شاخص بازار گرایی کهلی و همکاران[1](1993) که در آن بازار گرایی سه جزء کسب و جمعآوری، انتشار و پاسخ به اطلاعات بازار را شامل میشود استفاده شده است. عملکرد کلی” نیز با بهره گرفتن از معیار دو بخشی جاوورسکی و کهلی [2](1993) که بر مبنای ارزیابی مدیران سازمان درباره عملکرد است، اندازه گیری شد.
2-1- بیان مساله
امروزه به دلیل بحران های اقتصادی– سیاسی و کاهش اعتبارات دولتی، اغلب دانشگاه های دولتی با محدودیتهای بودجهای قابل توجهی مواجه هستند. از سوی دیگر دانشگاه های خصوصی نیز به دلیل افزایش رقابت، با کاهش تقاضا و همچنین افت بازده مواجه شده اند. در مواجهه با این چالش ها، بسیاری از دانشگاه ها از اعطای بورس های تحصیلی امتناع نموده، سرمایه گذاری های زیربنایی در دانشگاه را به تعویق انداخته و استخدام و حقوق و دستمزد کارکنان را به حداقل رساندهاند. اما باید توجه نمود که این گونه راه حل ها تنها در کوتاه مدت موثر بوده و در بلندمدت حتی تأثیر منفی بر عملکرد این مؤسسات خواهد داشت(ما و تودوروویچ[3]، 2011). از این روی، بسیاری از دانشگاه ها بر طراحی برنامهها یا فعالیت هایی که بتوانند منبع درآمدی ثابت و پایداری محسوب شوند تمرکز نموده اند. برای مثال برخی دانشگاه ها به جذب دانشجویان سایر کشورها به خصوص چین و هند مبادرت نموده اند(ایلینگ[4]، 1996). برخی دیگر از دانشگاه ها به برقراری ارتباط با بخش صنعت و ارائه خدمات به این بخش پرداختهاند و در نهایت تعداد زیادی از دانشگاه ها به تأمین نیازهای آموزشی سازمان های دیگر متمرکزشده اند. برنامه های کارآفرینی، دورههای مدیریت و برنامه های مدیریت بهداشت و سلامت از جمله این اقدامات میباشند.
در واقع، فشارهای رقابتی و رکود اقتصادی، دانشگاه ها را در مواجهه با تغییرات سیاسی، اقتصادی، تکنولوژیکی و سایر تغییرات محیطی قرار داده است. برای مقابله با این محیط توأم با نا اطمینانی، دانشگاه ها نیاز به یک فرهنگ جدید دارند که با محیط بیرون مرتبط و در مقابل آن پاسخگو باشند. به اعتقاد تودوروویچ[5](2004) این فرهنگ یک مجموعه از روش های پیچیده است که منابع داخلی سازمان را به شکل قابلیتها و شایستگی ها درمیآورد. بازارگرائی یکی از این مجموعه روش های پیچیده پویا است که با عملکرد سازمان رابطه تنگاتنگی دارد.
البته باید توجه نمود که بازار گرایی با گرایش بازاریابی متفاوت است. بازار گرایی یک مفهوم کلی است و عملکرد کلی سازمان در حوزه بازار را مورد ارزیابی قرار میدهد درحالی که بازاریابی به فعالیت های جزئی و تخصصی سازمان اشاره دارد(کهلی و جاورسکی[6]، 1990). بازار گرایی اشاره به درجه گرایش سازمان به سمت متقاضیان و میزان تشخیص اهمیت بازاریابی در سازمان دارد(کلایب[7]، 2012). لادو و ریو را[8] (1995) بازار گرایی را به عنوان راهبُرد دستیابی به مزیت نسبی پایدار[9] تعریف مینمایند. برای دستیابی به SCA، سازمان باید به تحلیل بازار، محیط و رقبا پرداخته و اطلاعات حاصل را برای جهت دهی بخشهای مختلف سازمان به کار گیرد.
بنابراین بازار گرایی به کارگیری مفهوم بازاریابی در سازمان است. کانال های مختلفی برای تأثیرگذاری بازار گرایی بر عملکرد سازمانی معرفی شده است. برخی مطالعات قائل به رابطه مستقیم بازار گرایی با عملکرد بوده و تعداد دیگری کانالهایی چون نوآوری(متیر و همکاران[10]، 2001)، رضایت شغلی و تعهد سازمانی(رودریگوئز و پینهو[11] ، 2010) را به عنوان واسطههایی که از طریق آن ها اثر بازار گرایی به عملکرد سازمان انتقال مییابد معرفی نموده اند.
اگرچه مطالعات فراوانی به تجزیه و تحلیل مفهوم بازار گرایی، اثرات و عوامل موثر بر آن پرداختهاند، اما ادبیات موجود در زمینه مفهوم بازاریابی در دانشگاه و اثرات آن محدود به اندک مطالعاتی در سال های اخیر است. نزدیک ترین تعریف بازار گرایی که با ساختار دانشگاه ها سازگار است تعریفی است که نارور و اسلاتر[12] (1990) ارائه مینمایند. به اعتقاد آن ها یک بنگاه بازار گرا، بنگاهی است که فرهنگ موجود در آن کاملاً متعهد به خلق مداوم ارزش برای مشتریان است. دانشگاه ها نیز به دنبال فراهم آوردن ارزش بالاتری نسبت به رقبا برای مشتریان و دانشجویان و کارفرمایانی که فارغالتحصیلان این مراکز آموزشی را استخدام می کنند و والدین دانشجویان، میباشند. نارور و اسلاتر چنین بحث می کنند که در سازمان های غیرانتفاعی بقاء شبیه سود در تشکیلات تجاری است.
برای رضایت مؤسسان لازم است که در بلندمدت درآمد برای هزینه های بلندمدت و در نتیجه حفظ بقا کافی باشد. از این روی مؤسسات آموزش عالی نیز بایستی به راهبُردهای بازار گرایی توجه بیشتری داشته باشند. در ایران، اغلب دانشگاه ها سازمان های غیرانتفاعی هستند که با مؤسسات تجاری که به دنبال منافع مالی هستند تفاوت عمدهای دارند. با این وجود آن ها نیز مانند بسیاری از دانشگاه های جهان، برای حفظ کیفیت خدمات نیازمند بازار گرایی میباشند تا از این طریق در مقابل دانشگاه های رقیب به حفظ منافع و برآورد نیاز متقاضیان بالقوه خود به بهترین شکل اقدام نمایند و منابع درآمدی جدید و پایدار برای خود ایجاد نمایند.
با توجه به افزایش تعداد دانشگاه ها و همچنین با عنایت به دانشگاه های رقیب خارجی، دانشگاه های دولتی نیاز مبرم به جمع آوری اطلاعات در زمینه نیازهای متقاضیان بالقوه و قابلیت های دانشگاه های رقیب دارند که این امر توسط مفهوم بازار گرایی توضیح داده میشود. همچنین دانشگاه ها به عنوان مهم ترین تولیدکنندگان دانش میتوانند از طریق بازار گرایی به تجاری سازی نتیجه تحقیقات دانشمندان و صاحبنظران بپردازند. با این وجود و علی رغم توجه جهانی به مسئله بازار گرایی در مؤسسات غیرانتفاعی، مطالعات داخلی از پرداختن به این موضوع غافل بوده اند.
3-1- اهمیت موضوع
موفقیت شرکت ها و مؤسسات امروزی در گرو شناخت هرچه بیش تر از مشتریان و رقبا و سایر عوامل تأثیرگذار بر بازار است. نیازها و خواست های مشتریان همواره در حال تغییر هستند و تنها در صورت شناخت این تغییرات است که شرکت می تواند موفق شود. از طرفی رقبا نیز به دنبال جذب مشتریان بیش تر برای خود هستند و در این راه از هیچ کوششی چشم پوشی نخواهند کرد. همچنین تغییر شرایط بازار و قوانین حاکم بر آن نیز می تواند موفقیت مؤسسات را در یک بازار تحت تأثیر خود قرار دهد و شناخت و پیش بینی این عوامل و ارائه راه کار مناسب در برخورد با آن ها، در موفقیت مؤسسه در بازار هدف، نقش کلیدی را بازی خواهد کرد. از این رو گرایش به بازار و نیازهای مشتریان اولین ویژگی بازاریابی جدید است.
مدیران موفق کسانی هستند که سازمان خود را با شرایط روز هم گام می سازند. این هم گامی زمانی امکان پذیر است که کارکنان و مدیران، گرایش به بازار را به عنوان یک فرهنگ و بینش بپذیرند. سازمان هایی که می توانند بهتر نیازهای مشتریان را پاسخ دهند و آن ها را راضی کنند، مطمئناً از سطح عملکرد بالاتری برخوردار هستند
سازمان های دولتی به دلیل ساختار غیر انتفاعی توجه کمتری به امر بازار گرایی داشته اند. در چند دهه اخیر و به دنبال موج آزادسازی فعالیتهای اقتصادی و با ورود بخش خصوصی به زمینه های فعالیت بخش دولتی و گسترش رقابت در این حوزهها، بازار گرایی برای سازمان های دولتی نیز اهمیت یافته است. بنابراین بررسی آثار احتمالی این متغیر بر عملکرد سازمان های دولتی ضرورت بیشتری پیدا کرده است.
در کشور ما نیز به مدت خیلی طولانی دانشگاه ها به صورت دولتی اداره شده و درآمد این سازم آن ها از بودجه دولت تا مین میشد. با حضور بخش خصوصی در سال های اخیر در حوزه جذب و تربیت دانشجو، این امر به خوبی مشخص شده است که بخش تحصیلات تکمیلی می تواند درآمدهای قابل توجهی را برای سازمان های فعال در این بخش ایجاد نماید. از این روی بررسی استراتژیهای موثر بر افزایش این درآمد از اولویت های پژوهشی حال حاضر است. بنابراین این مطالعه به دنبال بررسی اثر استراتژی بازار گرایی بر عملکرد دانشگاه های کشور است.
4-1- هدف تحقیق
هدف این مطالعه شناسایی مفاهیم بازار گرایی در قالب مؤسسات غیرتجاری به خصوص دانشگاه ها و بررسی اثر این متغیر بر شاخص عملکرد کلی دانشگاه ها از دید مدیران دانشگاهی است.
5-1- سؤالات تحقیق
سؤال های اصلی
1- آیا توجه به اطلاعات بازار و جمعآوری آن از عملکرد کلی دانشگاه ها تأثیر مثبت دارد؟
2- آیا انتشار و پراکنده کردن اطلاعات مربوط به بازار در میان کارکنان بر عملکرد کلی دانشگاه ها تأثیر مثبت دارد؟
3- آیا پاسخ به اطلاعات بازار بر عملکرد کلی دانشگاه ها تأثیر مثبت دارد؟
4- آیا نوآوری بر عملکرد کلی دانشگاه ها تأثیر مثبت دارد؟
سؤالات فرعی
5- آیا توجه به اطلاعات بازار و جمعآوری آن از طریق ترغیب نوآوری بر عملکرد کلی دانشگاه ها تأثیر مثبت دارد؟
6- آیا انتشار و پراکنده کردن اطلاعات مربوط به بازار در میان کارکنان از طریق ترغیب نوآوری بر عملکرد کلی دانشگاه ها تأثیر مثبت دارد؟
7- آیا پاسخ به اطلاعات بازار از طریق ترغیب نوآوری بر عملکرد کلی دانشگاه ها تأثیر مثبت دارد؟
5-1- فرضیه های تحقیق
فرضیه های اصلی :
1 – توجه به اطلاعات بازار و جمعآوری آن بر عملکرد کلی دانشگاه های دولتی تأثیر مثبت دارد.
2- انتشار و پراکنده کردن اطلاعات مربوط به بازار در میان کارکنان بر عملکرد کلی دانشگاه های دولتی تأثیر مثبت دارد.
3- پاسخ به اطلاعات بازار بر عملکرد کلی دانشگاه های دولتی تأثیر مثبت دارد.
4- نوآوری بر عملکرد کلی دانشگاه ها تأثیر مثبت دارد.
فرضیات فرعی:
5 – توجه به اطلاعات بازار و جمعآوری آن از طریق ترغیب نوآوری بر عملکرد کلی دانشگاه های دولتی تأثیر مثبت دارد.
6- انتشار و پراکنده کردن اطلاعات مربوط به بازار در میان کارکنان از طریق ترغیب نوآوری بر عملکرد کلی دانشگاه های دولتی تأثیر مثبت دارد.
7- پاسخ به اطلاعات بازار از طریق ترغیب نوآوری بر عملکرد کلی دانشگاه های دولتی تأثیر مثبت دارد.
6-1- مدل تحقیق
در مورد تأثیرگذاری بازار گرایی بر عملکرد سازمان الگوهای مختلفی ارائه شده است. متیر و همکاران (2002) نشان دادهاند که مهم ترین کانال تأثیرگذاری بازار گرایی بر عملکرد سازمان، نوآوری است. بنابراین الگوی زیر به عنوان نمونه تجربی این مطالعه معرفی شده است.
شکل 1: الگوی تجربی تحقیق
منبع: متیر و همکاران (2002)
7-1- تعریف مفهومی متغیرها
بازار گرایی: در مورد نیازها ، انتظارات، نیازها و ترجیحات مشتریان (دانشجویان و صنایع که هم متقاضی استخدام دانشجویان بوده و هم طالب نتایج پژوهشهای دانشگاهی هستند) متغیر بازار گرایی که بر اساس شاخص MARKOR که توسط کهلی و همکاران[13] (1993) معرفی شده است اندازه گیری میشود
نوآوری: اقتباس فرآیندهای تولید و عملیاتی از سازمان های دیگر ـ توسعه راه حل های درون سازمانی ـ به کارگیری فرآیندهای جدید، متیر و همکاران (2002)
عملکرد کلی: جذب منابع مالی غیردولتی، کیفیت خدمات، برای اندازه گیری عملکرد سازم آن ها معمولاً” از شاخصهایی چون سودآوری، درآمد، سهم بازاری و. استفاده میشود. مطالعات تجربی از جمله کائورانا و همکاران (1998) از ارزیابی عملکرد سازمان توسط مدیران استفاده میشود.
8-1- روش تحقیق
پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی بوده و از نظر نحوه گردآوری داده ها جزء تحقیقات توصیفی و از نوع پیمایشی است. با توجه به موضوع پژوهش و متغیرهای مورد بررسی در آن، اطلاعات اولیه جهت آزمون فرضیات از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است. برای اطمینان از اعتبار صوری پرسشنامه، مدیران دانشگاه ها استفاده می شود. ضریب آلفای کرونباخ نیز برای سنجش اعتبار درونی پرسشنامه استفاده شده است.
1-8- 1- نوع تحقیق و روش گردآوری داده ها
برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز این مطالعه از ابزار پرسشنامه استفاده شده و پرسشنامهها از طریق فاکس و ایمیل به مدیران ارشد در دانشگاه های دولتی که لیست اسامی آن ها و اطلاعات تماس با مدیران آن ها درسایت این وزارت موجود هست. ارسال شد. پرسشنامه طراحی شده توسط محقق از طریق این اطلاعات برای تمامی دانشگاه های مذکور ارسال گردید.
2-8-1- جامعه و نمونه آماری
جامعه آماری این پایان نامه شامل دانشگاه های دولتی ایران شامل 119 دانشگاه و موسسه آموزش عالی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است. که مدیران دانشگاه و معاونان آموزشی، پژوهشی و فرهنگی آن ها به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و بر اساس فرمول کو کران حجم نمونه محاسبه و تعیین شده است.
برای تعیین تعداد نمونه با بهره گیری از رابطه کو کران تعداد 213 نمونه به دست آمد که در نهایت با بهره گرفتن از مراجعه حضوری، پست الکترونیکی و دورنگار تعداد 199 پرسشنامه تکمیل شده و قابل استفاده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
3-8-1- روش تجزیه و تحلیل داده ها
1-تحلیل نمونه های مفهومی از طریق فنون آمار توصیفی و استفاده از جداول توزیع فراوانی و توافقی، رسم نمودار و محاسبه شاخص ها
2-پردازش دادها در سه سطح { الف-تحلیل یک متغیره –ب- تجزیه و تحلیل دومتغیره-ج- تجزیه و تحلیل چند متغیره}
3-استفاده ازمدل معادلات ساختاری و تحلیل مسیر برای تعیین تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم متغیرهای مستقل برمتغیرهای وابسته
4-تجزیه و تحلیل داده با و تعیین همبستگی بین متغیرها با بهره گرفتن از نرم افزارهای SPSS و LISREL
9-1- جمع بندی و ساختار تحقیق
این تحقیق در پنج فصل ارائه شد: فصل اول، شامل کلیات تحقیق، فصل دوم، پیشینه نظری و پژوهشی مرتبط با موضوع تحقیق، فصل سوم، روش شناسی تحقیق، فصل چهارم شامل تجزیه و تحلیل های آماری داده های جمع آوری شده و در نهایت، فصل پنجم، در برگیرنده نتیجه گیری، ارائه یافته ها و بحث در یافته ها می باشد
شکل 1-2 ساختار این پژوهش را در قالب یک چارت نشان می دهد. ارتباط میان بخش های مختلف تحقیق توسط فلش ها و خط چین ها نمایش داده شده است.
تعداد صفحه :112
قیمت :37500 تومان
بلافاصله پس از پرداخت ، لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد
و در ضمن فایل خریداری شده به ایمیل شما ارسال می شود.
پشتیبانی سایت SERDEREHI@GMAIL.COM
آخرین نظرات