1-2- بیان مسئلهتدوین و اجرای موثر استراتژی تکنولوژی به عنوان عامل اصلی در مزیت رقابتی یک شرکت لحاظ می گردد. مطالعات زیادی در مورد اینکه چه طور چشم انداز استراتژی تکنولوژی را تعریف کنیم، وجود دارد. برخی از این مطالعات بر توسعه تکنولوژی و برخی بر توسعه دانش تاکید دارد.(داونپورت[1] و دیگران، 2003). اما آنچه همه ادبیات ها در آن مشترک هستند این است که استراتژی تکنولوژی فرآیندی است که، از مجموعه ای گام هایی تشکیل می شود که این گام ها از تصمیمگیری استراتژیک تا اجرای استراتژیک را مورد توجه قرار می دهد. از جمله آنها می توان به اکتساب، مدیریت و اکتشاف تکنولوژی اشاره کرد(داونپورت و دیگران، 2003) ( فورد[2]، 2008 (.
در تنظیم استراتژی تکنولوژی یکی از بحرانی ترین مراحل این است که چگونه تکنولوژی مورد نیاز را کسب کنیم. اکتساب تکنولوژی این مورد را در نظر می گیرد که آیا تکنولوژی را از طریق توسعه داخلی، همکاری با دیگر شرکت ها و موسسات و یا خرید تکنولوژی بدست آوریم(چو و یو[3]،2000(. تنوع استراتژی های (سبک ها) اکتساب تکنولوژی و پیچیدگی محیط تجارت مدرن منجر به این شده که تصمیمگیری برای آن بسیار مشکل باشد. بنابراین نیاز مبرم به شناسایی عوامل داخلی و خارجی تاثیر گذار در شیوه اکتساب تکنولوژی احساس می شود و همچنین تاثیر هر کدام از گروه عوامل بر گروه های دیگر نیز می تواند نهایتا تاثیر گذار بر سبک اکتساب تکنولوژی باشد و نتایج تحقیق بدون در نظر گرفتن تاثیر گروه ها بریکدیگر می تواند ناقص باشد به همین دلیل تاثیر آن ها بر یکدیگر نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
مطالعات زیادی انجام شده است که اجزای کلیدی موثر بر سبک اکتساب تکنولوژی را شناسایی می کند(کروکاوا[4]، 1997) (هوانگ و تانگ[5]، 2007). با این حال وجود شکاف بین تصمیمات نهایی و عوامل اثر گذار احساس می شود. هر چند عوامل زیادی شناسایی شده که موثر در سبک اکتساب می باشند، اما وجود مطالعات اندک در مورد اینکه چطور یک تصمیم استراتژیک مبتنی بر مجموعه ای بزرگ از عوامل با رویکردی کمی و سیستماتیک می توان گرفت، احساس می شود. شمار زیادی از استراتژی های اکتساب تکنولوژی شناسایی شده که شامل استراتژی خرید فن آوری، خرید لیسانس، ماموریت تحقیق و توسعه، ائتلاف تحقیق و توسعه، استفاده از کارمندان نخبه، تحقیق وتوسعه درونی و غیره می باشد که تصمیمگیری در این زمینه می تواند با بهره گرفتن از برنامهریزی ریاضی، تجزیهوتحلیل آماری و روش های تصمیمگیری چند معیاره باشد.
در این پژوهش با توجه به وجود شرایط متعدد در سازمان ها، شرکتهای صنعتی و خدماتی از یکسو و از سوی دیگر تنوع و تفاوت استراتژی های اکتساب با توجه به نوع نیاز صنعت پتروشیمی ایران استراتژی مناسب انتخاب می شود. به منظور انتخاب استراتژی مناسب به دلیل محدودیت های دسترسی به خبرگان از روش های MADM استفاده خواهد شد.
1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق
انتخاب استراتژی مناسب اکتساب تکنولوژی یکی از تصمیمات راهبردی مهم در خصوص تدوین استراتژی تکنولوژی می باشد. در سال های اخیر، تدوین و به کارگیری استراتژی تکنولوژی به عنوان یک محرک قوی در خصوص ایجاد و بهبود مزیت رقابتی صنایع مختلف مورد توجه قرار گرفته است. با وجود مطالعات و پژوهش های صورت گرفته بر ارزیابی تکنولوژی و فرایند های اکتساب آن تحقیقات اندکی در زمینه روش مناسب اکتساب تکنولوژی در صنایع خاص صورت پذیرفته است. این مساله موجب ایجاد چالشی برای تصمیم گیرندگانی که وظیفه اتخاذ تصمیماتی در خصوص چگونگی ارزیابی و تحلیل شرایط موجود و متعاقب آن اتخاذ تصمیماتی در خصوص چگونگی ارزیابی و تحلیل شرایط موجود و متعاقب آن اتخاذ تصمیمات منطقی و کارا در انتخاب شیوه مناسب اکتساب تکنولوژی با هدف بقاء و ایجاد مزیت رقابتی برای سازمان باشد، شده است. روش های دست یابی به تکنولوژی می بایست هم راستا با اهداف سازمان ها باشد. به سبب تنوع روش های اکتساب تکنولوژی و نیز محیط و شرایط متنوع سازمان ها و با توجه به نیاز های در حال رشد، لزوم بکارگیری مدل های ریاضی با بهره گیری از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره برای حل چنین مشکلاتی شده است.
1-4- اهداف تحقیق
هدف این تحقیق کمک به محققان و پژوهش گران برای مطالعه سیستمی در زمینه استراتژی اکتساب تکنولوژی و بررسی دلایل تاثیر بیشتر یا کمتر هر یک از این عوامل در کشور های در حال توسعه در تحقیقات آتی و تلاش برای رفع موانع موجود بود.
موسسات و مدیران اجرایی نیز می توانند در طراحی استراتژی تکنولوژی سازمان خود یافته ها های تحقیق حاضر را مورد مطالعه قرار دهند و با توجه به شاخص های شناسایی شده در این تحقیق اقدام به اولویت بندی استراتژی اکتساب تکنولوژی در سازمان خود نمایند. اهداف دیگری که این تحقیق دنبال می کرد به شرح زیر می باشد:
با توجه به شرایط موجود در صنعت پتروشیمی استراتژی اکتساب تکنولوژی مناسب انتخاب گردید.
عوامل اثر گذار در انتخاب استراتژی مناسب، تعیین شد.
عوامل در گروه های مختلف طبقه بندی شد.
میزان شدت تاثیر هر کدام از عوامل تعیین گردید.
چگونگی تاثیر گرو های اصلی اثر گذار بر همدیگر ا تعیین شد
انتخاب بهترین رویکرد اکتساب تکنولوژی با توجه به شرایط موجود در صنعت پتروشیمی برای دست یابی به این هدف با توجه به موقعیت صنعت پتروشیمی از نظر هر یک از شاخص ها اقدام به انتخاب بهترین رویکرد اکتساب تکنولوژی گردید.
1-5- سوابق تحقیقات گذشته
اکتساب تکنولوژی به عنوان یک ضرورت در سازمان ها مطرح می شود بنابراین تحقیقات زیادی در حوزه های مختلف آن در داخل و خارج از سازمان انجام گرفته است. هوانگ و تانگ در سال (2008)، تحقیقی در زمینه شناسایی فاکتور های تاثیر گذار در اکتساب تکنولوژی انجام دادند، در مطالعاتی که آلپ و همکارانش در سال (1997) انجام دادند به شناسایی فاکتور های تاثیر گذار در سبک اکتساب تکنولوژی و نفوذ تصمیم گیری برای اکتساب تکنولوژی جدید پرداختند، تسای و وانگ در سال (2008)، اقدام به بررسی سبک اکتساب خارجی تکنولوژی و عملکرد شرکت کردند و در تحقیق دیگری که توسط تسای و همکارانش در سال (2011)، انجام گرفت، سبک اکتساب خارجی تکنولوژی و نوآوری محصول را مورد بررسی قرار دادند.
در این فصل سوابقی مختصر از تحقیقات انجام گرفته در حوزه اکتساب تکنولوژی ذکر گردید و سوابق تفضیلی در فصل دوم ارائه خواهد شد.
1-6- سوالات تحقیق
1-6-1- سوال اصلی
با توجه به شرایط موجود در صنعت پتروشیمی کشور کدام یک از استراتژی های اکتساب مناسب تر است؟
1-6-2- سوالات فرعی
عوامل اثر گذار در انتخاب استراتژی مناسب کدامند؟
این عوامل را در چه گروه هایی می توان طبقه بندی کرد؟
شدت تاثیر هر کدام از عوامل چقدر است؟
گروه های اصلی اثر گذار چگونه بر همدیگر اثر می گذارند؟
1-7- روش تحقیق
نوع روش تحقیق در این مطالعه از نظر هدف کاربردی می باشد زیرا به دنبال توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است و به عبارت دیگر تحقیق کاربردی به سمت کاربرد عملی دانش هدایت می شود.
روش تحقیق از نظر روش توصیفی- پیمایشی می باشد.تحقیق توصیفی مجموعه ای از روش هایی است که هدف آن ها توصیف شرایط یا پدیده مورد بررسی است. اجرای تحقیق توصیفی می تواند صرفا برای شناخت بیشتر شرایط موجود یا یاری دادن به فرایند تصمیمگیری می باشد(سرمدو همکاران،1389)
1-8- روش گردآوری اطلاعات
روش گرد آوری اطلاعات شامل مطالعات کتابخانه ای و میدانی می باشد.
برای استخراج شاخص ها و شناسایی استراتژی ها از مطالعات کتابخانه ای( کتاب ها، مقالات، پایان نامه ها و سایت های علمی) مورد استفاده فرار گرفته است و برای اولویت بندی و انتخاب استراتژی ها از مطالعات میدانی استفاده می شود.
آخرین نظرات