پایان نامه بررسی رابطه آمیخته بازاریابی کارآفرینانه و کارآفرینی سازمانی در شرکت های کوچک و متوسط 

1-1-  بیان مسئله

با توجه به ویژگی­های خاص جهان امروز، از جمله تغییر و تحولات سریع، پیچیدگی­های فزاینده و رقابت روزافزون(هادیزاده مقدم، رحیمی فیل آبادی، 1384) و همچنین ضعف شیوه­های سنتی از قبیل برنامه­ریزی استراتژیک، تحقیقات و پیش­بینی­های بازار(بارت[1]، 1996؛ سیگلکو، ریوکین[2]، 2005)، توجه به شیوه­های جدید – جهت فائق آمدن بر این تغییرات- ضروری گشته است(ماسون[3]، 2007). در همین راستا، کارآفرینی سازمانی[4] یکی از شیوه­هایی است که سازمان­های امروزی به خصوص شرکت­های کوچک و متوسط[5] به آن توجه می­­کنند. مفهومی که در سال 1970 برای اولین بار مورد استفاده قرار گرفت(هادیزاده مقدم، رحیمی فیل آبادی، 1384) و تا به حال، توسط محققان زیادی به طرق متفاوتی تعریف شده است. در ابتدا این مفهوم بیشتر برای سنجش کارآفرینی سازمانی در شرکت­های از پیش تاسیس شده[6] بکارگرفته می­شد ولی به مرور محققین مدعی شدند که استفاده از این مفهوم برای همه شرکت­ها از جمله شرکت­های کوچک و متوسط مهم و حیاتی است و مزایای زیادی از جمله ایجاد ارزش و توان اقتصادی(دس[7] و همکاران، 2003)، بهبود عملکرد(دس و همکاران، 2003؛ زهرا[8]، 1991؛ زهرا، 1996) و حفظ مزیت رقابتی(کوراتکو[9]، 2007؛ هایتون[10]، 2005) را به همراه دارد.

برای سنجش میزان کارآفرینی سازمانی شرکت­ها، مدل­های مختلفی وجود دارد که در این تحقیق، از مدلی که زهرا در سال 1995 ارائه داد و شامل  نوآوری[11]، تجدید استراتژیک[12] و توسعه کسب و کار[13] می­باشد، استفاده شده است(زهرا، 1995؛ شارما، کریسمن[14]، 1999).

به طور کلی توجه به اجزای این مدل به سازمان­های از پیش تاسیس شده برای توسعه و ورود به بازارهای جدید، ایجاد و معرفی محصول جدید و به کارگرفتن مدل­های نوآورانه کسب و کار کمک می کند. در کنار نگرش کارآفرینانه به این شرکت­ها، وجود محدودیت­هایی از قبیل مشکلات مالی، کمبود نیروی انسانی متخصص و کوچک بودن(حسنقلی پور، آقازاده، 1384) و همچنین ویژگی­های منحصر به فرد آن­ها از جمله انعطاف­پذیری، نیاز به منابع کم، متکی بودن به منابع داخلی(احمدی، صفری کهره و اعظمی، 1387) سبب شده تا وظایف و برنامه­های بازاریابی این شرکت­ها از جمله آمیخته بازاریابی[15]­شان در مقایسه با شرکت­های بزرگ و غیرکارآفرین متفاوت باشد(مارتین[16]، 2009). اما هرچقدر این تفاوت­ها در ارتباط با وجود نگرش کارآفرینانه ایجاد شود، احتمال تطبیق­پذیری این شرکت­ها با چالش­های ناشی از محیط پیچیده امروزی بیشتر می­شود. به­طوری­که آمیخته بازاریابی شرکت­های کوچک و متوسط به عنوان آمیخته بازاریابی کارآفرینانه[17](محصول[18]، قیمت[19]، توزیع[20]، ترفیع[21] و شخص[22]) یاد شده و باید مجموعه ابزارهایی باشد که یک بنگاه کارآفرین با بکارگیری آن­ها به شیوه­ای نوآورانه، توان کسب سود بیشتر و ارائه ارزشی بالاتر را برای مشتریان اولیه – نسبت به سایر رقبا- فراهم آورد(رضوانی، گلابی، 1390). این تعریف متفاوت، نیازمند نگاهی نو، به عناصر تشکیل دهنده آمیخته بازاریابی و همچنین تمامی اجزایی که هر کدام از عناصر آمیخته بازاریابی را تشکیل می­دهند، است.

بنابراین این تحقیق، با دو مساله کلی روبرو است؛ اولا با توجه به تفاوت­های شرکت­های کوچک و متوسط با شرکت­های بزرگ و همچنین ویژگی­ها و محدودیت­های خاص این شرکت­ها، اجزای هر یک از عناصر آمیخته بازاریابی کارآفرینانه شرکت­های کوچک و متوسط را مشخص کند و ثانیا به دلیل اهمیت نگرش کارآفرینانه به تمامی وظایف و برنامه­های بازاریابی این شرکت­ها در محیط پویای امروزی، این تحقیق در پی پاسخ به این سوال می­باشد که آیا رابطه معناداری بین میزان کارآفرینی سازمانی این شرکت­ها با هر کدام یک از عناصر آمیخته بازاریابی کارآفرینانه وجود دارد یا خیر؟

1-2- اهمیت و ضرورت تحقیق

اگرچه عموما پذیرفته شده که اصول بازاریابی، قابلیت کاربرد عمومی برای کسب و کارهای کوچک و بزرگ را دارند(رینولد[23]، 2002؛ شیتال، سانگتا و کومار[24]، 2012)، اما امروزه شیوه بازاریابی شرکت­های کوچک و متوسط با شرکت­های بزرگ متفاوت می­باشد. در واقع محققان معتقدند که بسیاری از مدل­ها و تئوری­هایی که برای یک نوع سازمان مفید بوده، ممکن است برای انواع دیگر شرکت­ها مفید نباشد(موریش، دیاکن[25]، 2009؛ موریش، دیاکن، 2011). لذا از آن جا که از یک طرف بسیاری از اصول و تئوری­های بازاریابی از بررسی و مطالعه تجربه­های شرکت­های بزرگ بوجود آمده است(گلابی، خداداد حسینی، مهرابی، سالم زاده، 2011) و از طرف دیگر، SMEها دارای ویژگی­های خاص و منحصر به فرد می­باشند(کارسون[26]، 2005)؛ بنابراین فرایند بازاریابی کسب و کارهای کوچک و متوسط باید به صورت جداگانه ای بررسی شود. مساله ای که در بسیاری از تحقیقات از آن غافل شده و به سنجش عناصر و اجزای مختص شرکت­های بزرگ در این شرکت­ها اهتمام ورزیده­اند. لذا برای روایی سوالات مربوط به آمیخته بازاریابی، باید ابتدا اجزای بازاریابی مختص این شرکت­ها را به کمک مصاحبه یا تحقیقات کمی مجزایی (در یک نمونه آزمایشی اولیه[27]) بدست آورد.

همچنین با توجه به محیط پویای امروزی، اهمیت آماده سازی شرکت­ها – در هر اندازه و شکل – برای تقابل با چنین محیطی، ضروری و حیاتی می­­باشد. در این بین شرکت­های کوچک و متوسط نسبت به شرکت­های بزرگ­تر به دلیل محدودیت منابع، آسیب پذیرتر می­باشند. به­طوری­که تصمیمات اشتباه به سرعت آن­ها را در معرض شکست و انحلال قرار می­دهد(بارت، 1996؛ فاربر[28]، 1999).

یکی از ابزار کارآمدی که امروزه شرکت­ها برای تقابل و پاسخگویی به محیط، خود را با آن مجهز می­کنند، کارآفرینی سازمانی است(زهرا، 1991) که شرکت­های کوچک­تر به دلیل داشتن ویژگی­هایی چون انعطاف­پذیری بالاتر، بوروکراسی کم­تر به آسانی می­توانند از آن بهره گرفته و سبب بهبود عملکردشان را فراهم کنند(فاربر، 1999). لذا در اولویت قرار دادن تحقیقات کاربردی در زمینه کارآفرینی برای این شرکت­ها سبب می­شود تا این شرکت­ها قابلیت بکارگیری این ابزار را در عمل یادگرفته و ارتباط آن را با بخش­های مختلف از جمله بازاریابی خود دریابند(اسد سعدی، افتخار[29]، 2011). زیرا این شرکت­ها در صورت عدم نگرش کارآفرینانه نسبت به وظایف و برنامه­های خود(از جمله وظایف بازاریابی خود) در محیط پویای امروزی، به طور حتم با شکست مواجه می­شوند(ماسون، 2007).

متاسفانه تاکنون اکثر تحقیقات بین کارآفرینی و بازاریابی در این حوزه، به بررسی بازاریابی کارآفرینانه معطوف شده و با این که دو مفهوم کارآفرینی سازمانی و آمیخته بازاریابی از مفاهیم قدیمی مدیریت بازاریابی به حساب می­آیند ولی به­ جز تحقیق بارت(1996)، به طور مستقیم تاکنون در هیچ تحقیق دیگری به آن پرداخته نشده است. لذا به طور محسوسی این خلا پژوهشی چه در داخل و چه در خارج دیده می­شود. بنابراین این تحقیق با بررسی رابطه بین این دو مفهوم، هم به درک رابطه بین آن­ها کمک کرده و هم بخشی از خلا پژوهشی موجود را برطرف می­کند؛ همچنین می­توان میزان کارآفرینانه بودن عناصر بازاریابی این شرکت­ها را مشاهده و راه­کارهایی را برای عملکرد نوآورانه­تر بازایابی این شرکت­ها ارائه داد.

1-3-          اهداف تحقیق

1-3-1-                      اهداف کلی:

1- بررسی رابطه بین کارآفرینی سازمانی و آمیخته بازاریابی کارآفرینانه و در شرکت­های کوچک و متوسط شهرک صنعتی فرامان استان کرمانشاه.

1-3-2-                  اهداف جزئی :

1- بررسی رابطه بین کارآفرینی سازمانی و جایگاه آمیخته قیمت در شرکت­های کوچک و متوسط شهرک صنعتی فرامان استان کرمانشاه.

2- بررسی رابطه بین کارآفرینی سازمانی و جایگاه آمیخته محصول در شرکت­های کوچک و متوسط شهرک صنعتی فرامان استان کرمانشاه.

3- بررسی رابطه بین کارآفرینی سازمانی و جایگاه آمیخته ترفیع در شرکت­های کوچک و متوسط شهرک صنعتی فرامان استان کرمانشاه.

4- بررسی رابطه بین کارآفرینی سازمانی و جایگاه آمیخته توزیع در شرکت­های کوچک و متوسط شهرک صنعتی فرامان استان کرمانشاه.

5- بررسی رابطه بین کارآفرینی سازمانی و جایگاه آمیخته فرد در شرکت­های کوچک و متوسط شهرک صنعتی فرامان استان کرمانشاه.

6- بررسی میزان و جایگاه کارآفرینی سازمانی در شرکت­های کوچک و متوسط شهرک صنعتی فرامان استان کرمانشاه.

7- بررسی میزان و جایگاه اجزای عناصر آمیخته بازاریابی کارآفرینانه شرکت­های کوچک و متوسط شهرک­های صنعتی استان کرمانشاه.