لذا این پژوهش در صدد بررسی نقش ضمانت نامه های بانکی در جذب منابع بانک ها به صورت عام و در بانک صادرات به صورت خاص می پردازد .

۱-۳٫اهمیت موضوع و ضرورت  انجام تحقیق

تمام شرکت ها ی پیمانکاری وشرکت های واردات و صادرات برای تضمین انجام فعالیت هایشان نیاز مبرم به بانکها و موسسات مالی دارند که از آنها در برابر قراردادی که می بندد حمایت کنند و همچنین کارفرماییان داخلی برای تضمین انجام کار و یا درست انجام دادن آن و یا در کل برای شانه خالی نکردن پیمانکاران از زیر مسئولیت هایشان از آنها ضمانت بانکی میخواهند و یا در سطح بین الملل ضمانت بانکی متقابل و یا اعتبارات اسنادی میخواهند. و این نوع تضمین در واقع تصمیم گیری را در عرصه مدیریت برای کارفرمایان راحت تر می کند. هر چند که در مواردی از اینگونه ضمانت نامه ها ممکن است پیمانکاران به نوعی سوء استفاده کنند .

به طوری که اجرا و انجام تعهدات قراردادی، بدون شک از مهمترین اهداف هر قرارداد است که طرفین و متعاقدین به منظورآن و به موجب قرارداد با همدیگر مرتبط شده اند. در روابط قراردادی ملی و داخلی یک کشور، به لحاظ وجود دستگاه قضائی و نیروهای مورد نیاز برای انجام این تصمیمات، انجام تعهدات قراردادی مسئله ساده تر و اضطراب متعاقدین کمتر است، ولی در روابط بین المللی بدلیل وجود موانع عدیده طرفین قرارداد، از همان ابتدا،درجستجوی تامین کافی هستند تا به دور از هر گونه دلواپسی و اضطراب، در یک بستر امن تجاری فعالیت نمایند(شهبازی نیا،۱۳۸۸).

لذا این پژوهش در صدد می باشد تا ضمن بررسی نقش ضمانت نامه های بانکی در جذب منابع مالی بانک ها راهکارهایی برای ارتقا ان نیز ارائه دهد  .

جزییات بیشتر درباره این پایان نامه :

 نقش ضمانت نامه های بانکی در تهیه منابع پولی و ارائه راهکارهایی برای افزایش آنها

 

 

۱-۴٫سوالات تحقیق

پژوهشگران در صدد هستند تا به سوالات زیر پاسخ دهند :

۱٫آیا بین صدور ضمانت نامه های شرکت در مناقصه و جذب منابع  بانک رابطه معناداری وجود دارد ؟

۲٫آیا بین صدور ضمانت نامه های شرکت در مزایده و جذب منابع  بانک رابطه معناداری وجود دارد ؟

3. آیا بین صدور ضمانت نامه های حسن انجام کار و جذب منابع بانک رابطه معناداری وجود دارد ؟
4. آیا بین صدور ضمانت نامه های استرداد کسر وجه الضمان و جذب منابع بانک رابطه معناداری وجود دارد ؟
5. آیا بین صدور ضمانت نامه های استرداد پیش پرداخت و جذب منابع بانک رابطه معناداری وجود دارد ؟

۶٫کدامیک از ضمانت های بانکی اهمیت بیشتری در جذب منابع دارد ؟

۱-۵٫ اهداف تحقیق

۱٫بررسی نقش ضمانت های بانکی با جذب منابع بانک صادرات

۲٫رتبه بندی ضمانت های بانکی اثر گذار بر جذب منابع بانک صادرات

۳٫ارائه راهکارهای اساسی برای افزایش جذب منابع بانک با بهره گرفتن از ضمانت های بانکی

 

۱-۶٫فرضیات تحقیق

در این تحقیق با توجه به موضوع و جامعه هدف فرضیه های زیر مفروض است.

۱٫بین صدور ضمانت نامه های شرکت در مناقصه و جذب منابع  بانک رابطه معناداری وجود دارد .

۲٫بین صدور ضمانت نامه های شرکت در مزایده و جذب منابع  بانک رابطه معناداری وجود دارد .

۳٫بین صدور ضمانت نامه های حسن انجام کار  و جذب منابع  بانک رابطه معناداری وجود دارد .

۴٫بین صدور ضمانت نامه های استرداد کسر وجه الضمان و جذب منابع  بانک رابطه معناداری وجود دارد .

۵٫بین صدور ضمانت نامه های استرداد پیش پرداخت و جذب منابع  بانک رابطه معناداری وجود دارد .

۱-۷٫تعاریف مفهومی

 

۱-۷-۱٫ ضمانت نامه

 

بانک می تواند در مواردیکه منع قانونی وجود نداشته باشد در قبال اخذ وثایق معتبر از مشتری و طبق تعهدات و شرایط مندرج در ضمانتنامه در صورتی که مشتری (مضمون عنه یا ضمانت خواه) به تعهد خود عمل ننمود ، نسبت به انجام تعهد خود ر در قبال ذینفع ضمانتنامه اقدام ننماید، معادل وجه الضمان ذکر شده در ضمانتنامه را (بدون اقامه دلیل و اثبات مدعا) ، به محض اولین مطالبه کتبی یا درخواست ذینفع(تا سررسید ضمانتنامه) به وی پرداخت نماید(سایت بانک صادرات ،www.bsi.ir).

 

۱-۷-۲٫ ضمانت نامه های شرکت در مناقصه و مزایده

موسسات دولتی برای خرید کالا و خدمات معمولا از طریق مناقصه و برای فروش اموال دولتی از طریق مزایده اقدام می کنند که ممکن است پیشنهاد شرکت کننده مورد قبول واقع شود ولی نامبرده از امضا قرارداد در مدت مقرر خودداری کند، به همین دلیل از شرکت کنندگان ضمانتنامه شرکت در مناقصه یا مزایده اخذ می شود.

۱-۷-۳٫ضمانت نامه حسن انجام کار

این نوع ضمانتنامه برای تضمین انجام صحیح و به موقع تعهدات پیمانکار (ضمانتخواه ) در مقابل کارفرما (ذینفع) از طرف بانک صادر می شود.

۱-۷-۴٫ ضمانت نامه استرداد کسر وجه الضمان

موسسات دولتی معمولا ۵ تا ۱۰ درصد مبلغ پرداختی به ضمانت شده (مضمون عنه) در مقابل ارائه صورت وضعیتهای مقاطعه(صورت وضعیت کارهای انجام شده) را تا پایان تحویل کار نزد خود نگاه می دارند تا در صورت مشاهده نقص یا ناتمام بودن کار از آن محل، تامین خسارت نماید که از آن به عنوان کسور وجه الضمان تعبیر می شود و مقاطعه کاران یا پیمانکاران (ضمانت شده) صاحب آن بوده و پس از تحویل قطعی کار مستحق اخذ آن خواهد بود.

۱-۷-۵٫ ضمانت نامه استرداد پیش پرداخت

ممکن است ضمانت شده (پیمانکار) برای شروع به کار و یا انجام تعهدات نیاز به مبلغی داشته باشد که به شکل پیش پرداخت از طرف مضمون له (ذینفع) به او پرداخت می شود ولی قبل از پرداخت وجه ، ذینفع از متعهد تقاضای ضمانتنامه استرداد وجه پیش پرداخت را در صورت عدم انجام کار خواهد نمود(سایت بانک صادرات ،www.bsi.ir).

۱-۸٫تعاریف عملیاتی

 

۱-۸-۱٫ ضمانت نامه شرکت در مناقصه

برای عملیاتی نمودن این متغیر از سوالات زیر  استفاده شده است که سوالات ۱ تا  ۶پرسشنامه را در برمی گیرد:

۲-۲٫واژه شناسی ضمانت نامه بانکی

در علم حقوق اصطلاحات نقش مهمی در بیان و انتقال معانی دارند. بنابراین، قبل از ورود به بحث اصلی، لازم می آید که اصطلاحات و واژه هایی را که در عرف بانکی و تجاری برای نامیدن روابط حقوقی و طرف های یک ضمانت نامه به کار می رود، بیان کنیم:

الف ـ شخصی که ضمانت نامه به نفع او صادر می شود و حق مطالبه آن را دارد «ذینفع» نامیده[۱] می شود.

ب ـ «متعهد اصلی»[۲] شخصی است که به اعتبار تعهد پایه و اصلی خود دستور صدور ضمانت نامه را به بانک می دهد و گاه به او «دستور دهنده»[۳] نیز می گویند که در قراردادهای پیمانکاری، پیمانکار است.

ج ـ بانک ضامن یا صادر کننده ضمانت نامه را «ضامن» یا «بانک صادرکننده»[۴] می گویند.

د ـ قراردادی را که میان متعهد اصلی و ذینفع است و ضمانت نامه برای تضمین آن صادر می شود، «قرارداد پایه»[۵] می خوانند(غمامی،۱۳۷۸).

جزییات بیشتر درباره این پایان نامه :

 نقش ضمانت نامه های بانکی در تهیه منابع پولی و ارائه راهکارهایی برای افزایش آنها

 

 

۲-۳٫تعریف ضمانت نامه

ضمانت نامه بانکی نوشته ایست معتبر و مستند که ضمن آن، بانک صادر کننده ضمانت نامه به صورت بدون قید و شرط، تعهد می کند که هر گاه متقاضی صدور ضمانت نامه از ایفای تعهد خود در مقابل طرف قرار داد معامله امتناع ورزد، بانک، وجه مورد تعهد مندرج در متن ضمانت نامه را به درخواست و مطالبه متعهدله به او بپردازد.

موضوع تعهد ممکن است پرداخت وجه از طرف مدیون در وجه داین باشد یا انجام عملی از طرف متعهد به نفع متعهد له حسب قرارداد.

در حال حاضر، طبق ردیف ۱۵ ماده ۲ قانون عملیات بانکی بدون ربا، صدور تأیید و قبول ضمانت نامه ارزی و ریالی برای مشتریان جزو وظایف نظام بانکی کشور می باشد(پیروز فر،۱۳۸۰).

۲-۴٫تعریف اعتبار اسنادی

اعتبار اسنادی نیز نوعی ضمانت نامه بانکی است. در تعریف آن گفته شده است:

“اعتبار اسنادی عبارت از التزام صادر کننده اعتبار، که معمولاً یک بانک است و به صورت اعتبار به تقاضای مشتری بانک گشایش می شود و بانک را مکلّف می سازد به شرط رعایت شرایط مقرّر در اعتبار اسنادی از جانب ذی نفع، وجه مذکور در اعتبار اسنادی را به ذی نفع یا به حواله کرد وی پرداخت کند”.(کاشانی،۱۳۸۵)

۲-۵٫وجه تسمه

نوشته موصوف از ابتدا «ضمانت نامه» نامیده شده است و با توجه به آیین نامه صدور ضمانت نامه، مصوب شورای پول و اعتبار در مواد ۱ و ۷ آن کلمات مضمون عنه و مضمون له بکار برده شده است که وجه تسمیه نوشته بانک مشخص و معلوم می شود. در نتیجه، از لحاظ انطباق عمل بان با ضوابط قانونی، عقد ضمان را در این مورد ساری و جاری دانسته اند. با این ترتیب، بانک را «ضامن»، متقاضی ضمانت و به عبارت دیگر، متعهد را «مضمون عنه» و متعهد له را «مضمون له» می نامند.

البته تطبیق یا عدم تطبیق مسأله با عقد ضمان بحث دیگری دارد که در جای خود اجمالاً توضیح داده خواهد شد.

لازم به ذکر است که در متن چهار فقره ضمانت نامه (شرکت در مناقصه ـ انجام تعهدات ـ پیش پرداخت ـ استرداد کور وجه الضمان ) که در تاریخ ۲۷/۷/۷۳ از طرف بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به بانک ها ابلاغ شده، در عین حال که کماکان کلمه «ضمانت نامه» بکارگرفته شده، لکن مقرر شده است که نام شرکت پیمانکار (مضمون عنه) و نام دستگاه اجرایی (مضمون له) در متن ضمانت نامه نوشته شد(پیروز فر،۱۳۸۰).

[۱] – The beneficiary